De eerste boze burger
Voelde hij zich aangesproken? Want in het land van aankomst verwijst de auteur naar het ontbreken van de stem van de literatuur als het gaat om migratie. Grunberg is zelf een product van de immigratie en is zelf ook weer geëmigreerd dus wie kan er beter over oordelen, als schrijver dan hij?
De eerste boze burger - over de jacht op het paradijs en andere illusies - is geen echt boek, dat vond ik jammer want zo werd het bij de (online) bibliotheek wel "verkocht." Maar het blijft wel een mooi verhaal, en dat is wat schrijvers doen. Mooie verhalen vertellen. Dit heeft natuurlijk meer de vorm van een essay, omdat het een directe reactie is op het land van aankomst.
Er is dus, begrijp ik al lezend, een eerste boze burger geweest. Onze oervader, een figuur uit het oude testament, dat boek dat zo'n beetje alle belangrijke religies met elkaar verbindt, het boek van het oog-om-oog dat de moslims wel en de christenen niet (helemaal) over hebben genomen.
Grunberg vertaalt de migratie in het verhaal van Scheffer met een Bijbelse plaag, "ook al zegt hij het niet met zoveel woorden, dat bedoelde hij natuurlijk wel..." En de vraag is, wat doe je dan wanneer je getroffen wordt door zoiets? De Bijbelse aftrap in het eerste hoofdstuk gaat nog veel verder door de auteur van het land van aankomst als een profeet te zien, die de apocalyps preekt. Daarin is hij niet uniek, lees ik en Grunberg herinnert ons aan het werk van Fortuyn die hem voor was. Al met al toch wel een frontale aanval, op ... de inhoud, of op de persoon?
In hoofdstuk twee voert hij (allereerst) Freud op als getuige, die schrijft dat de mens niet in een groep kan leven, en daar veel verdriet door krijgt. Het verdragen van de pijn kan alleen met verzachtende middelen zoals drugs, materiële welvaart ("geen kwaad woord over welvaart") of religie. En juist die laatste is in het westen ontmanteld... "ik roep niet op tot de terugkeer naar God, ... naar de religie. Die weg lijkt me zo goed als afgesloten." Maar waar Freud heel even op het toneel verschijnt neemt Kierkegaard toch wel de hoofdrol op in dit essay. Ook in hoofdstuk drie dat door de roman van du Perron, het land van herkomst loopt, waar de metafoor van de Nieuwkomer en het paradijs (verder) uitgewerkt wordt. En waar Grunberg concludeert dat du Perron een kierkegaardiaanse verhaal heeft geschreven: "...ouder, rijker en wijzer, maar zonder die liefde. Een man die ongelukkig is in de liefde vindt in het verhaal van Job troost," schreef hij eerder over Kierkegaard. Grunberg verbindt in de eerste boze burger de twee "verhalen," het land van aankomst en het land van herkomst, met het paradijs en de verloren liefde als metaforische brug.
Maar, zo denk ik dan, het is maar een essay. Ik weet nu nog steeds niet of de stelling van Scheffer klopt, want ik had liever een roman gezien over dit onderwerp. Misschien toch maar eens dat verhaal van E du Perron lezen. Zo denk ik nu. Dan zou dat de oogst zijn van dit hele migratie onderwerp.
Na het lezen van zowel dit boekje als het land van aankomst moet ik bekennen dat dit verhaal me toch meer aanspreekt, omdat het meer kennis van cultuur tentoonspreidt. Cultuur gaat wat mij betreft over emoties (in cultuur, hoop vernedering en angst) en daarom wordt tot op heden nog steeds Freud als psycholoog geciteerd als het gaat over cultuur. Boosheid is een emotie van nu. En daar heeft Grunberg in drie kleine hoofdstukken van in totaal 26 pagina's toch meer over gezegd dan Scheffer in 400.
--
2019/02/land-van-aankomst
De eerste boze burger - over de jacht op het paradijs en andere illusies - is geen echt boek, dat vond ik jammer want zo werd het bij de (online) bibliotheek wel "verkocht." Maar het blijft wel een mooi verhaal, en dat is wat schrijvers doen. Mooie verhalen vertellen. Dit heeft natuurlijk meer de vorm van een essay, omdat het een directe reactie is op het land van aankomst.
Er is dus, begrijp ik al lezend, een eerste boze burger geweest. Onze oervader, een figuur uit het oude testament, dat boek dat zo'n beetje alle belangrijke religies met elkaar verbindt, het boek van het oog-om-oog dat de moslims wel en de christenen niet (helemaal) over hebben genomen.Grunberg vertaalt de migratie in het verhaal van Scheffer met een Bijbelse plaag, "ook al zegt hij het niet met zoveel woorden, dat bedoelde hij natuurlijk wel..." En de vraag is, wat doe je dan wanneer je getroffen wordt door zoiets? De Bijbelse aftrap in het eerste hoofdstuk gaat nog veel verder door de auteur van het land van aankomst als een profeet te zien, die de apocalyps preekt. Daarin is hij niet uniek, lees ik en Grunberg herinnert ons aan het werk van Fortuyn die hem voor was. Al met al toch wel een frontale aanval, op ... de inhoud, of op de persoon?
In hoofdstuk twee voert hij (allereerst) Freud op als getuige, die schrijft dat de mens niet in een groep kan leven, en daar veel verdriet door krijgt. Het verdragen van de pijn kan alleen met verzachtende middelen zoals drugs, materiële welvaart ("geen kwaad woord over welvaart") of religie. En juist die laatste is in het westen ontmanteld... "ik roep niet op tot de terugkeer naar God, ... naar de religie. Die weg lijkt me zo goed als afgesloten." Maar waar Freud heel even op het toneel verschijnt neemt Kierkegaard toch wel de hoofdrol op in dit essay. Ook in hoofdstuk drie dat door de roman van du Perron, het land van herkomst loopt, waar de metafoor van de Nieuwkomer en het paradijs (verder) uitgewerkt wordt. En waar Grunberg concludeert dat du Perron een kierkegaardiaanse verhaal heeft geschreven: "...ouder, rijker en wijzer, maar zonder die liefde. Een man die ongelukkig is in de liefde vindt in het verhaal van Job troost," schreef hij eerder over Kierkegaard. Grunberg verbindt in de eerste boze burger de twee "verhalen," het land van aankomst en het land van herkomst, met het paradijs en de verloren liefde als metaforische brug.
Maar, zo denk ik dan, het is maar een essay. Ik weet nu nog steeds niet of de stelling van Scheffer klopt, want ik had liever een roman gezien over dit onderwerp. Misschien toch maar eens dat verhaal van E du Perron lezen. Zo denk ik nu. Dan zou dat de oogst zijn van dit hele migratie onderwerp.
Na het lezen van zowel dit boekje als het land van aankomst moet ik bekennen dat dit verhaal me toch meer aanspreekt, omdat het meer kennis van cultuur tentoonspreidt. Cultuur gaat wat mij betreft over emoties (in cultuur, hoop vernedering en angst) en daarom wordt tot op heden nog steeds Freud als psycholoog geciteerd als het gaat over cultuur. Boosheid is een emotie van nu. En daar heeft Grunberg in drie kleine hoofdstukken van in totaal 26 pagina's toch meer over gezegd dan Scheffer in 400.
--
2019/02/land-van-aankomst
Reacties