Ideologische elementen in het werk - Das Kapital - van Marx. Een korte (Engelse) "zoek" tocht:
...
"Als we van deze populatie in de eerste plaats iedereen aftrekken die te oud of te jong is voor werk, alle 'onproductieve' vrouwen, jongeren en kinderen; dan de 'ideologische' groepen, zoals leden van de regering, priesters, advocaten, soldaten, etc.;
Daarom beschouwen zowel de kapitalist als zijn ideoloog, de politiek econoom, alleen dat deel van de individuele consumptie van de arbeider als productief, dat nodig is voor het voortbestaan van de arbeidersklasse, en dat daarom moet plaatsvinden zodat de kapitalist arbeidsomstandigheden kan hebben. macht om te consumeren.
Het steeds groter wordende gewicht van de hulp die door arbeid uit het verleden aan het levende arbeidsproces wordt gegeven in de vorm van productiemiddelen, wordt daarom toegeschreven aan die vorm van arbeid uit het verleden waarin deze als onbetaalde arbeid vervreemd is van de arbeider zelf. , d.w.z. het wordt toegeschreven aan zijn vorm als kapitaal. De praktische actoren van de kapitalistische productie en hun ideologische woordspinners zijn evenmin in staat om over de productiemiddelen los van het antagonistische sociale masker dat ze momenteel dragen te denken als een slaveneigenaar om de arbeider zelf los van zijn karakter te zien als een slaaf.
In West-Europa, het thuisland van de politieke economie, is het proces van primitieve accumulatie min of meer voltooid. Hier heeft het kapitalistische regime óf direct de gehele productie van het land ondergeschikt gemaakt, óf, waar de economische verhoudingen minder ontwikkeld zijn, heeft het op zijn minst indirecte controle over die sociale lagen die, hoewel ze tot de verouderde productiewijze behoren, nog steeds voortbestaan. naast haar bestaan in een staat van verval. Voor deze kant-en-klare wereld van het kapitaal, de
De politieke econoom past de noties van recht en eigendom toe die zijn geërfd van een pre-kapitalistische wereld, met des te angstiger ijver en des te groter de zalving, hoe luider de feiten zich uitspreken in het licht van zijn ideologie.
Dus op het niveau van de materiële productie, van het levensproces op het gebied van het sociale – want dat is wat het productieproces is – vinden we dezelfde situatie die we in religie op ideologisch niveau aantreffen, namelijk de omkering van subject in voorwerp en omgekeerd.
Het algemene juridische begrip van Locke tot Ricardo is dus altijd dat van kleinburgerlijk eigendom, terwijl de productieverhoudingen die zij beschrijven tot de kapitalistische productiewijze behoren. Wat dit mogelijk maakt, is de relatie tussen koper en verkoper die formeel is blijft in beide gevallen hetzelfde. Bij al deze schrijvers is het volgende dualisme duidelijk zichtbaar:
- Economisch gezien zijn ze gekant tegen privé-eigendom gebaseerd op arbeid; ze presenteren de voordelen van de onteigening van de massa en de kapitalistische productiewijze;
- Ideologisch en juridisch wordt de ideologie van de particuliere eigendom, gebaseerd op arbeid, zonder meer overgedragen op de eigendom, gebaseerd op de onteigening van de directe producenten."
Destutt de Tracy, Antoine comte de, E/emens d'ideologie, Parts 4 and 5: Traite de la volonte et de ses effets, Paris, 1826. 173, 174, 259, 266, 443,445,802
Private property, ideology of, ...
Books by Marx:
- The German Ideology, LW 1964
...
In The German Ideology komt voornamelijk ideologie standpunten naar voren schrijft Dino Felluga:
Ideologie zelf vertegenwoordigt de 'productie van ideeën, van concepties, van bewustzijn', alles wat 'mensen zeggen, zich voorstellen, bedenken' en omvatten zaken als 'politiek, wetten, moraliteit, religie, metafysica, enz.' Ideologie fungeert als de bovenbouw van een beschaving: de conventies en cultuur die de dominante ideeën van een samenleving vormen. De "heersende ideeën" van een bepaald tijdperk zijn echter die van de heersende klasse: "De heersende ideeën zijn niets meer dan de ideale uitdrukking van de dominante materiële relaties, de dominante materiële relaties opgevat als ideeën; vandaar van de relaties die de ene klasse de heersende, daarom de ideeën van hun dominantie". Aangezien een van de doelen van ideologie is om die krachten in een positie van hegemonie te legitimeren, heeft ze de neiging om het geweld en de uitbuiting te verdoezelen die een machteloze groep vaak op haar plaats houden (van slaven in de tribale samenleving tot de boeren in de feodale samenleving tot het proletariaat in de kapitalistische samenleving). De verduistering leidt noodzakelijkerwijs tot logische tegenstellingen in de dominante ideologie, die het marxisme probeert bloot te leggen door terug te keren naar de materiële voorwaarden van een samenleving: de productiewijze van een samenleving.
In de Duitse ideologie bieden Marx en Engels de mogelijkheid om de werkelijke omstandigheden van het menselijk bestaan aan te pakken, buiten de ideologische mystificatie om.
De premissen van waaruit we beginnen zijn niet willekeurig, geen dogma's, maar echte premissen waarvan alleen in de verbeelding abstractie kan worden gemaakt. Het zijn de werkelijke individuen, hun activiteit en de materiële omstandigheden waaronder ze leven, zowel die waarvan ze vinden dat ze al bestaan als die welke door hun activiteit worden voortgebracht. Deze premissen kunnen dus op een puur empirische manier worden geverifieerd.
De materiële omstandigheden die in een bepaalde periode bestaan, noemt Marx de productiemiddelen. De ideologie van een bepaalde tijdsperiode wordt het duidelijkst onthuld door de materiële productievoorwaarden bloot te leggen: de productiemiddelen, evenals de productieverhoudingen (de manier waarop de samenleving de relaties tussen individuen structureert, met name door de arbeidsdeling), die samen vormen de productiewijze: "het leven omvat voor alles eten en drinken, een woning, kleding en vele andere dingen. De eerste historische handeling is dus de productie van de middelen om aan deze behoeften te voldoen, de productie van het materiële leven zelf". Voor Marx is het de materialiteit van de menselijke productie die de ideologie rechtstreeks beïnvloedt: "Het leven wordt niet bepaald door het bewustzijn, maar het bewustzijn door het leven". Zoals Marx en Engel verder uitleggen in The German Ideology,
Empirische observatie moet in elk afzonderlijk geval empirisch, en zonder enige mystificatie en speculatie, de verbinding van de sociale en politieke structuur met de productie naar voren brengen. De sociale structuur en de staat evolueren voortdurend vanuit het levensproces van bepaalde individuen, maar van individuen, niet zoals ze in hun eigen of andermans verbeeldingskracht kunnen voorkomen, maar zoals ze werkelijk zijn; d.w.z. zoals ze werken, materieel produceren, en dus werken onder bepaalde materiële grenzen, vooronderstellingen en omstandigheden die onafhankelijk zijn van hun wil.
Dit geloof dat men rechtstreeks toegang heeft tot de werkelijke omstandigheden van de geschiedenis (soms aangeduid als "reflectietheorie" of "vulgair marxisme") wordt in twijfel getrokken door neo-marxisten, vooral in het kielzog van Althusser's lacaniaanse heroverweging van ideologie. Marx is in feite ingewikkelder op dit punt, omdat hij op andere momenten suggereert dat sommige aspecten van ideologie (bijvoorbeeld literatuur) een semi-autonoom bestaan kunnen hebben; dat wil zeggen dat dergelijke culturele producten een invloed kunnen uitoefenen die op gespannen voet staat met de dominante productiewijze. Zie ter vergelijking de Althusser-module over ideologie en de Jameson-module over ideologie. (Bron: Felluga, Dino. "Modules on Marx: On Ideology." Introductory Guide to Critical Theory. http://www.purdue.edu/guidetotheory/marxism/modules/marxideology.html)
... ik wilde deze zoektocht verder uitwerken, maar ben daar nog niet aan toegekomen. Het belang van en de aandacht voor Marx lijkt weer wat terug te keren...
--
Reacties