Business drijft op vertrouwen

Vertrouwen is geen bijproduct dat je bij een transactie meegeleverd krijgt, of zelf mee levert. Vertrouwen is een voorwaarde voor het doen van zaken: business drijft op vertrouwen.

Denk bijvoorbeeld aan de opkomst van Airbnb. Het komt in niemand op om zomaar je huis af te staan aan een wildvreemde, iemand die je niet kent. Pas wanneer je merkt dat anderen het doen in het oog van een zakentransactie dan durven anderen het ook. JE geeft je loft op ter verhuur. Natuurlijk houd je er dan al rekening mee dat er iets mis kan gaan, maar dat calculeer je in. Een risico dat hoort bij de winst die in het vooruitzicht ligt.

Voor Airbnb was er al de woningruil, en dat is veel meer een privé-aangelegenheid waar vertrouwen bij nodig is, en in dat geval kan je stellen dat vertrouwen een handelsproduct is: je geeft je sleutel aan een onbekende en je krijgt er een onbekende sleutel voor terug.

Maeve Binchy heeft er een mooi verhaal over geschreven: Tara Road. Een Ierse vrouw besluit tot woningruil wanneer ze erachter komt dat ze haar man niet kon vertrouwen en hij een kind krijgt bij een andere vrouw. Aan de andere kant van de transactie staat een Amerikaanse vrouw die haar zoon verloren heeft en wiens huwelijk daardoor lijkt te stranden. Vertrouwen speelt een grote rol in het verhaal.

In geen een economieboek dat ik thuis heb liggen komt het begrip vertrouwen voor in de index. Het dichtstbij komt trustee in een soort fiscale constructie. Maar vertrouwen als basis voor de economie, is geen economisch onderwerp.
Er zijn twee soorten vertrouwen: het elkaar kennen, en dat heeft alles met cultuur te maken (wat de boer niet kent vreet hij niet) en de vorm dat je geen producten koopt van iemand die je vreemd is. De andere vorm is vertrouwen in de zin van bekwaamheid: je mag erop vertrouwen dat een arts of professional bekwaam is in zijn werk en zijn werk goed doet. Maar dan krijg je dus dat soms dat vertrouwen geschaad wordt omdat er fraude in het spel is: Madoff is een goed voorbeeld hiervan, een investeerder die beleggers aantrok door zijn mooi voorgespiegelde rendement. Dat hier misschien een luchtje aan zat had de argwanende belegger die zijn geld aan deze man toevertrouwt kunnen aanvoelen.
In de economie speelt gevoel nauwelijks een rol. De rationele mens zoals die vaak in economische vakgebied wordt gemodelleerd gebruikt zijn verstand, terwijl durf (vertrouwen) en vrees (wantrouwen) geen rol spelen.


--
2017/01/vertrouwen-is-geen-handelswaar
2017/01/de-structuur-van-vertrouwen