Ed Husain. De grens over en weer terug
All´s well that´s ends well. Een typisch Brits gezegde, zou in dit boek op zijn plaats zijn. Daar kom je halverwege achter, want het begin is donker en duister: een jonge moslim die zich ontworteld voelt in zijn omgeving en met zijn religie vindt zijn eigenlijke identiteit nadat hij even de grens over ging. En weer terugkwam. Thuis kwam. Het is geschreven in andere periode dan die we nu kennen en heeft weinig op met het extremisme waar we nu mee kampen. Er wordt in het boek melding gemaakt van een (amateuristische) moord. Het moment breekt aan waarop de hoofdpersoon voelt dat hij hier niet thuis is. Een boek waarbij de reismetafoor voor verandering past.
Het gaat om het boek, Islamist, door en over Ed Husain. Een verslag van een persoonlijke verandering in de context van een beweging / een religie in opkomst. De religie die zichzelf op nieuw aan het uitvinden is. De laatste zin van het boek luidt: the future of Islam is being shaped now (schrijve en zegge 2007).
Ed is een Britse jongen van Indische (en Bangladesh) ouders die in een gewone wijk in (East) Londen woont en gaat daar naar een school waar veel jongens van zijn afkomst heen gaan, maar waar hij zich niet echt thuis voelt, "iedereen kijkt hier naar die stomme Bollywood films". Later vervolgt hij zijn educatie op een college. Op dat moment is hij dan al ingeleid in de Islamist Movement (waar politiek en religie samensmelten.
Naast de beschrijvingen over de islam (die plaatsvinden rond 1992 in aanloop naar de oorlog in Bosnië, waar je als Nederlander even denkt, "Oh ja, Screbenica"), met politieke of puur religieuze kanten, gaan de inleidende hoofdstukken over zijn persoonlijke ontwikkeling. Hij past niet bij de groep en voelt zich buitengesloten.
Via het ouderlijke huis, zijn vader voornamelijk, leert hij een bekende spirituele islam geestelijke en leert de beginselen van deze religie, dit inspireert hem om ooit Arabisch te willen leren om de religie beter te begrijpen, al komt het daar niet direct van. Zo schrijft hij zich op school in voor een cursus, waar hij oa leert dat de sjaal die moslim/vrouwen dragen oorspronkelijk al door christenen en joden in de Levante werden gedragen.
Ondanks deze leermomenten legt hij die thuis geabsorbeerde kennis van de spirituele tak van islam steeds meer naast zich neer en voelt zich aangetrokken tot de meer activistisch leiders die een politieke islam preken. Hij Sluit zich aan bij de YMO Young Moslims en wordt daar zelfs leider van. Zijn ambitie drijft hem naar meer en sluit zich aan bij "Hizb Ut Tahir." (mij totaal onbekend, maar destijds een organisatie van activistische allure) Daar studeert hij verder, leert oa over Islamic Personality (een fenomeen dat niet verder uitgelegd wordt) en krijgt retorische bagage aangereikt, “we were taught never to defend, always to offend,” of “we were never defeated by other moslims in political discussions, we knew how to deny, lie and deflect.”
Op die hoogte in het boek lees je niets meer over moskeeën of het religieuze bidden, het gaat om politiek en macht. De verandering begint wanneer hij op een bepaald moment huilend uit een meeting komt, als hij erachter komt dat de moslims onderling sterk verdeeld zijn. Hij verlaat de YMO.
Halverwege het boek, in hoofdstuk “targeting communities,” begint het activisme toe te nemen net als zijn innerlijke twijfel wanneer hij in een moskee wordt aangevallen (door een mede-moslim Zacharian). [Hoezo Brotherhood?] De politieke en activistische ondertoon verzwaart. "De straf voor wat Bosniërs en Palestijnen wordt aangedaan moet uitgedeeld worden." Zijn sociologieleraar leert hem: "als je de wereld wilt veranderen, moet je eerst zelf een opleiding krijgen."
En de religie? ... “We waren te moe om te bidden.”
En even later in het verhaal wordt de eerste moord gepleegd, “my relation with god deteroriated.” Het moment breekt aan om het fanatisme vaarwel te zeggen. Dan schotelt hij een gezegde van een historicus voor: the facts of history are nothing. Interpretation is everything.
De verandering gaat geleidelijk, dit is een "gradual change process". Hij beraadslaagt zich op een tactiek om afstand te nemen van de organisatie, hij verwoord zijn gevoel: Ik voelde me een zwangere vrouw die het kind draagt (de islamistische ideeën) van een violente man.
Hij probeert de weg terug te vinden naar de gewone wereld. Hij heeft inmiddels een vaste vriendin die later zijn vrouw wordt en via haar komt hij bij HSBC te werken. Hij voelt zich Young en Dynamisch en dat spreekt de HR-recruiter aan. Maar dit is van korte duur: we pushed our financial products by playing on peoples fear of accidents: hij voelt zich al snel "disenchanted" door de kunstmatigheid op het kantoor.
Hij zoekt de moskee op maar nu enkel voor introspectie. Het bidden komt terug. De metamorfose dient zich aan wanneer hij op zoek gaat naar de wortels van de islam en hij nu echt meer en beter Arabisch wil leren. Als huwelijksreis gaat hij naar Turkije, verlaat HSBC en vindt een dagbaan bij een ambtelijke instantie om zo tijd over te hebben voor de spirituele islam.
Als de context grilliger wordt - 9/11 - vindt hij zijn rust. Hij ontmoet een business consultant uit Chicago en heeft vrede met het feit dat zij atheïst is (wat zijn moslim omgeving niet goedkeurt), zijn vrouw draagt een sjaal, de business consultant een baseball pet. “het moet kunnen”. Zijn spirituele reis vervolgt naar Damascus in Syrië en ervaart het verschil tussen de levantische en de Saudische islam. In Syrië decontaminiseert hij zijn geest. Hij eindigt zijn zoektocht met acceptatie van sufi islam als tegenstelling tot Saudi wahibi islam. De Saudies hebben een racistische geest, observeert hij.
Hij eindigt waar hij begon, terug in Groot-Brittannië. Hij ziet zichzelf als lid van twee communities: op politiek gezien Brits en religieus gezien Moslim. Islam moet niet politiek zijn is zijn overtuiging nu.
---------- ------------
Het gaat om het boek, Islamist, door en over Ed Husain. Een verslag van een persoonlijke verandering in de context van een beweging / een religie in opkomst. De religie die zichzelf op nieuw aan het uitvinden is. De laatste zin van het boek luidt: the future of Islam is being shaped now (schrijve en zegge 2007).
Ed is een Britse jongen van Indische (en Bangladesh) ouders die in een gewone wijk in (East) Londen woont en gaat daar naar een school waar veel jongens van zijn afkomst heen gaan, maar waar hij zich niet echt thuis voelt, "iedereen kijkt hier naar die stomme Bollywood films". Later vervolgt hij zijn educatie op een college. Op dat moment is hij dan al ingeleid in de Islamist Movement (waar politiek en religie samensmelten.
Naast de beschrijvingen over de islam (die plaatsvinden rond 1992 in aanloop naar de oorlog in Bosnië, waar je als Nederlander even denkt, "Oh ja, Screbenica"), met politieke of puur religieuze kanten, gaan de inleidende hoofdstukken over zijn persoonlijke ontwikkeling. Hij past niet bij de groep en voelt zich buitengesloten.
Via het ouderlijke huis, zijn vader voornamelijk, leert hij een bekende spirituele islam geestelijke en leert de beginselen van deze religie, dit inspireert hem om ooit Arabisch te willen leren om de religie beter te begrijpen, al komt het daar niet direct van. Zo schrijft hij zich op school in voor een cursus, waar hij oa leert dat de sjaal die moslim/vrouwen dragen oorspronkelijk al door christenen en joden in de Levante werden gedragen.
Ondanks deze leermomenten legt hij die thuis geabsorbeerde kennis van de spirituele tak van islam steeds meer naast zich neer en voelt zich aangetrokken tot de meer activistisch leiders die een politieke islam preken. Hij Sluit zich aan bij de YMO Young Moslims en wordt daar zelfs leider van. Zijn ambitie drijft hem naar meer en sluit zich aan bij "Hizb Ut Tahir." (mij totaal onbekend, maar destijds een organisatie van activistische allure) Daar studeert hij verder, leert oa over Islamic Personality (een fenomeen dat niet verder uitgelegd wordt) en krijgt retorische bagage aangereikt, “we were taught never to defend, always to offend,” of “we were never defeated by other moslims in political discussions, we knew how to deny, lie and deflect.”
Op die hoogte in het boek lees je niets meer over moskeeën of het religieuze bidden, het gaat om politiek en macht. De verandering begint wanneer hij op een bepaald moment huilend uit een meeting komt, als hij erachter komt dat de moslims onderling sterk verdeeld zijn. Hij verlaat de YMO.Halverwege het boek, in hoofdstuk “targeting communities,” begint het activisme toe te nemen net als zijn innerlijke twijfel wanneer hij in een moskee wordt aangevallen (door een mede-moslim Zacharian). [Hoezo Brotherhood?] De politieke en activistische ondertoon verzwaart. "De straf voor wat Bosniërs en Palestijnen wordt aangedaan moet uitgedeeld worden." Zijn sociologieleraar leert hem: "als je de wereld wilt veranderen, moet je eerst zelf een opleiding krijgen."
En de religie? ... “We waren te moe om te bidden.”
En even later in het verhaal wordt de eerste moord gepleegd, “my relation with god deteroriated.” Het moment breekt aan om het fanatisme vaarwel te zeggen. Dan schotelt hij een gezegde van een historicus voor: the facts of history are nothing. Interpretation is everything.
De verandering gaat geleidelijk, dit is een "gradual change process". Hij beraadslaagt zich op een tactiek om afstand te nemen van de organisatie, hij verwoord zijn gevoel: Ik voelde me een zwangere vrouw die het kind draagt (de islamistische ideeën) van een violente man.
Hij probeert de weg terug te vinden naar de gewone wereld. Hij heeft inmiddels een vaste vriendin die later zijn vrouw wordt en via haar komt hij bij HSBC te werken. Hij voelt zich Young en Dynamisch en dat spreekt de HR-recruiter aan. Maar dit is van korte duur: we pushed our financial products by playing on peoples fear of accidents: hij voelt zich al snel "disenchanted" door de kunstmatigheid op het kantoor.
Hij zoekt de moskee op maar nu enkel voor introspectie. Het bidden komt terug. De metamorfose dient zich aan wanneer hij op zoek gaat naar de wortels van de islam en hij nu echt meer en beter Arabisch wil leren. Als huwelijksreis gaat hij naar Turkije, verlaat HSBC en vindt een dagbaan bij een ambtelijke instantie om zo tijd over te hebben voor de spirituele islam.
Als de context grilliger wordt - 9/11 - vindt hij zijn rust. Hij ontmoet een business consultant uit Chicago en heeft vrede met het feit dat zij atheïst is (wat zijn moslim omgeving niet goedkeurt), zijn vrouw draagt een sjaal, de business consultant een baseball pet. “het moet kunnen”. Zijn spirituele reis vervolgt naar Damascus in Syrië en ervaart het verschil tussen de levantische en de Saudische islam. In Syrië decontaminiseert hij zijn geest. Hij eindigt zijn zoektocht met acceptatie van sufi islam als tegenstelling tot Saudi wahibi islam. De Saudies hebben een racistische geest, observeert hij.
Hij eindigt waar hij begon, terug in Groot-Brittannië. Hij ziet zichzelf als lid van twee communities: op politiek gezien Brits en religieus gezien Moslim. Islam moet niet politiek zijn is zijn overtuiging nu.
---------- ------------
voor zover het boek---------- ------------
Zonder de context van islam, is het een puur personal change story. En wat mij daarbij het meeste opvalt is de metafoor van de grens. Hij gaat de grens over, ziet en ervaart hoe de fanatieke tak van zij eerder gewenste cultuur werkt en denkt dan: dit is voor mij een brug te ver. Soms moet je een brug te ver gaan. Het grote probleem is dat je soms een grens overschrijdt waardoor je niet meer terug kan. Zoals bij een ziekte (border-line) of door een moord te begaan. Maar in het geval van Ed Husain is de grens acceptabel. Hij zag dat het niet goed was, en vervolgde zijn weg terug naar huis.
Reacties