Gevangen tussen nostalgie en progressie

Als je sommige massale gevoelens zou vertalen, dan is het gezegde "vroeger was alles beter," misschien wel passend. Neem nu #Brexit. Zonder inhoudelijk in te gaan op dit referendum om voor de Britten los te komen van de "bureaucratie"  in Europa door de regelgeving van de EU, dan past daar simpelweg de gedachte, vroeger was het beter bij.

Niet langer dan een jaar geleden waren het de Schotten die zich los wilde weken van Groot-Brittannië en nu is staat hetzelfde GB op om hetzelfde te bereiken, maar in een iets andere setting. In essentie is er geen verschil, we willen terug naar hoe het vroeger was.

En tegelijkertijd, in de moderne wereld die doordraait ligt er een echte verandering op de loer, die van TTIP een nieuw handelsverdrag met de VS waar de macht van bureaucratische overheden wordt verminderd terwijl de macht van internationale corporaties wordt vergroot. Overheden kijken straks toe hoe multinationals op alle vlakken de dienst gaan uitmaken. Diegenen die dachten dat terug naar vroeger meer soevereiniteit betekent heeft het mis.
Zeker als het gaat om GB, dat al nagenoeg soeverein is als het gaat om financieel beleid en autonomie van middelen, zoals bijvoorbeeld een eigen centrale bank.

Van een afstand bezien lijkt het erop dat we nog in een crisis zitten, met lagere economische groei, geen inflatie, hoge schulden en negatieve rentevoeten. Ook dat is typisch, en bijna niet eerder voorgekomen. Het zijn dus - om even een dooddoener te gebruiken - andere tijden. In normale omstandigheden wil slechts 10% van de bevolking veranderingen. Dit is ook een percentage wat als norm wordt gehanteerd om zich te krijgen op consumentengedrag. Ca. 10% van de consumenten verhuist per jaar. Normaal wil slechts een kleine groep nieuwe dingen uitproberen, en pas wanneer dat nieuwe succesvol blijkt krijgen deze innovators stapsgewijs een grotere schare van de massa achter zich.
Maar in deze "andere tijden" is een veel grotere groep bereid om iets nieuws te willen. Dat nieuwe valt echter niet te categoriseren als innovatie of modern, maar als terug naar het oude. Zoals het vroeger was.

Nieuwe media zoals Facebook passen m.i. dan ook precies bij dit tijdsbeeld. Bij Facebook kan je zowel naar rechts (voor innovatie en vernieuwing) als naar links voor nostalgie en behoud. Misschien is het zo wel begonnen, net zoals bij Schoolbank.nl. Daar ging toen iedereen heen om oude klasgenoten op te zoeken. Die contacten zijn nu wel zo´n beetje gelegd. Maar er is nog veel meer ruimte voor nostalgie.

Tegelijkertijd staan er nieuwe pioniers op die dit verleden een nieuwe duiding geven, bv dat de groei die we vroeger gekend hebben - gebaseerd op kredietgroei - niet meer terugkomt. De essentie is dan denk ik ook dat we zowel niet naar het verleden teruggaan als dat de toekomst weinig nieuws (en zeker geen progressie) zal brengen. We leven in het nu, en wat we nu als crisis ervaren en denken dat die wel overwaait of terug kunnen naar zoals het ooit was, wordt langzaam een nieuwe werkelijkheid. Het blijft zoals het nu is.

Die gedachte past ook het beste bij de observatie dat het overal in de wereld aan leiderschap ontbreekt. Toen er nog groei was in Venezuela (Of Cuba) kon er een leider zoals Chavez en later in mindere mate als Maduro opstaan. Maar zonder die groei valt zo´n traditionele leider door de mand. Ook Merkel, altijd vanuit diverse politieke stromingen steun gekregen, boet nu in aan populariteit.

Qua bedrijfsorganisaties is hetzelfde patroon herkenbaar. De nostalgici schreeuwen om nieuw leiderschap, om verbindende leiders, maar ik denk dat we nu gewoon weer ouderwets managers nodig hebben.

--
Youtube: de Nostalgiekar

-- Historiek: "Herkomst van het begrip... Het woord nostalgie werd voor het eerst gebruikt in juni 1688 door de Zwitserse medicus Johannes Hofer (1669-1752), in diens dissertatie Dissertatio medica de nostalgia, oder Heimwehe. Zijn proefschrift bestond uit niet meer dan elf pagina’s… Hofer nam bij Zwitserse soldaten een pathologisch fenomeen waar, waarbij de soldaten ziekelijk verlangen naar huis. Ze hadden enorme heimwee. Dit uitte zich op een extreme wijze in hartkloppingen, koortsverschijnselen en zelfs anorexia. Ze hadden letterlijk ‘pijn van hun land’." (bron: https://historiek.net/nostalgie-herkomst-betekenis/110564/)

--

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?