Compassie in de zorg
Sommige initiatieven roepen direct bewondering op. Soms ben ik jaloers op een idee of project van iemand anders, denkend waarom ik dat niet had kunnen bedenken. Na een moment van bezinning komt dan vaak het antwoord: ik ben die ander niet.
Compassion for Care is een betrekkelijk recent initiatief, het dateert van 2011. Verbazing was in dit geval mijn eerste reactie. Compassie? Waarom?
Het Charter van Compassion for Care is een document dat iedereen wil inspireren compassie weer het leidende principe bij zorgverlening te maken. Ondersteund door steeds meer professionals, organisaties en overheden activeert het Charter van Compassion for Care de gedragsregel: behandel anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden. Lees het Charter. 954 mensen hebben tot nu toe het charter getekend. (25 mei 2012) www.compassionforcare.com/
Ik lees over het initiatief, kijk naar de presentatie van een student met een moeilijke naam, ik luister naar een interview met Karen Armstrong, die in dit kader in verband wordt gebracht en lees was compassie nu precies is (vooral mededogen, barmhartigheid) en wat niet (medelijden). Ook zie ik de term Mindfulness voorbijkomen. Indrukwekkend en inspirerend. Ook de presentatie van de top tien empathische merken (Nokia: weinig aantrekklijk, weinig empathisch en Ahold: zeer aantrekkelijk en zeer empathisch) past goed in deze discussie. Ook de guldenregel is interessant; het tijdloze "Wat gij niet wil dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet," of in zorgtermen "behandel de ander zoals u zelf behandeld wilt worden," is een helder principe waar niemand tegen kan zijn.
Om te onderzoeken of dit een slim initiatief is, kan het helpen om het uit de context te halen en ergens in een heel andere omgeving te plaatsen, bijvoorbeeld in de financiele wereld. Ook daar heeft een professional contact met mensen, en een legitieme vraag zou zijn: werkt compassie daar ook? Is het daar nodig? Ontbreekt het in de financiele wereld aan compassie en zou het beter gaan wanneer er aandacht voor is?
Ik stel me even een situatie voor: professional - versus client bij de bank, met als thema lijfrentes.
CLIENT: Een van uw collega's heeft me destijds geadviseerd om een lijfrente aan te schaffen. En toen het later slechter ging en mijn vermogen gehalveerd werd heeft iemand anders - altijd maar weer een ander gezicht - verteld dat ik er nog een moest kopen, "Spreiden in de tijd heet dat. De beurs gaat altijd wel weer omhoog." Daar is niets van waar gebleken meneer!
- PROFESSIONAL: Dus u heeft veel geld verloren.
CL: 100.000 euro. We dachten eerder met pensioen te gaan, en nu... (huilend)
- PR: Wat verschrikkelijk. U weet, wij kunnen u dit geld niet terugbetalen. Maar ik heb wel iets voor u.
CL: een nieuw product, nee toch, ik wil niets meer met al die geldzaken te maken hebben.
- PR: nee, we hebben nu een boekje uitgegeven, "zonder geld en zonder zorgen," dat heeft iemand geschreven die net als u veel geld verloren heeft, en ...
Een ander voorbeeld gaat over een klant die 2,6% rente ontvangt en vraagt waarom het zo weinig is, heeft u geen hoger rentetarief? "Hoeveel geld heeft u beschikbaar," vraagt de adviseur. twee-en-half miljoen euro. Hmm denkt de adviseur een tiende-procent rente meer zorgt voor 2500 euros extra inkomen. Ik moet echt mijn best doen om dit voor elkaar te krijgen, want dat is toch een substantieel bedrag. Ik kan me voorstellen dat een extra inkomen handig kan zijn...
Misschien is het thema compassie in de financiele sector niet zinvol. Hoe zou het zitten in de psychiatrie? Het probleem aldaar lijkt me dat de patient - mag ik patient zeggen? - moeilijk kan evalueren of de behalend arts het charter heeft getekend.
Of wat hier van te denken. U bent patient van een arts die het compassiecharter heeft getekend en deze laatste maakt een fout. Hij haalt u verkeerde nier uit uw lichaam. Hij geeft het wel ruiterlijk toe. Dan blijkt dat er naast compassie nog meer nodig is bij behandelingen.
Een andere situatie waarin Compassie niet toereikend is, is de volgende: de arts die echt aandacht moet besteden aan een patient - vooral omdat deze het compassie charter heeft getekend - wordt ziek en moet de taak overdragen aan een andere specialist. Of hij moet naar een begravenis, of hij moet kiezen tussen deze patient en een andere die er net even iets erger aan toe is. Het impliciete NEE kan de ene patient opvangen als een gemis aan compassie, deze patient ziet niet het geheel.
Is compassie een kernwaarde van de organisatie? En moet elke organisatie dit merk - compassion for care - voeren?
Ook vraag ik me af waarom nu - anno 2011, 2012 dit initiatief komt en niet in 2001? waren de artsen (in opleiding) toen met andere zaken bezig?
Daarom komt het grootste risico. Allereerst het charter op zich. Dat geeft het een objectief kader, maar wat betekent het nu dat iemand dit charter signeert. Hoe is het te controleren? En diegene die het niet onderschrijven, vallen die onder de noemer: minder professionale specialisten? Ik denk het niet.
Een ander probleem is de tijdgebondenheid. Blijkbaar zag een student of iemand een opportunity in dit thema. Compassionate is natuurlijk een geweldig begrip. "Er zit passie in," lees ik ergens. Maar ook passie is niet heilig. het ontbreekt vaak op de werkvloer, net als "roeping," ontbreekt, maar wat belangrijker is, is dat elk bedrijf een professionale aansturing vraagt.
Daar gaat het waarschijnlijk mis. Elk bedrijf, elke organisatie bestaat uit mensen, medewerkers, werkondernemers, professionals, etc en die hebben een rol. Binnen de zorg, het ziekenhuis een huisartsenpraktijk is die rol anders dan binnen een fabriek.
De professional in opleiding die kiest voor de financiele sector, mag een andere werkomgeving verwachten dan iemand in de zorg. Dat er zowel in de financiele wereld als in de zorg specialisten werken doet daar niets aan af.
Het tijdsbeeld vraagt blijkbaar om wat meer compassie. Prima. Maar laten we niet doorslaan. Teken vooral dat charter niet, en ga gewoon aan het werk. Hopelijk blijft er naast de stugge arts en de ongemotiveerde verpleger ook de door compassie gedreven specialist en verpleegster. Net zoals er bij de politie een good-cop en een bad-cop is. Die houden de zaak mooi in evenwicht. Diversiteit, is ook een mooi thema. En zo zit de zorg vol van thema's, die elk iets zeggen over het geheel. En het is een kunst om er geheel iets van te maken.
Compassion for Care is een betrekkelijk recent initiatief, het dateert van 2011. Verbazing was in dit geval mijn eerste reactie. Compassie? Waarom?
Het Charter van Compassion for Care is een document dat iedereen wil inspireren compassie weer het leidende principe bij zorgverlening te maken. Ondersteund door steeds meer professionals, organisaties en overheden activeert het Charter van Compassion for Care de gedragsregel: behandel anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden. Lees het Charter. 954 mensen hebben tot nu toe het charter getekend. (25 mei 2012) www.compassionforcare.com/
Ik lees over het initiatief, kijk naar de presentatie van een student met een moeilijke naam, ik luister naar een interview met Karen Armstrong, die in dit kader in verband wordt gebracht en lees was compassie nu precies is (vooral mededogen, barmhartigheid) en wat niet (medelijden). Ook zie ik de term Mindfulness voorbijkomen. Indrukwekkend en inspirerend. Ook de presentatie van de top tien empathische merken (Nokia: weinig aantrekklijk, weinig empathisch en Ahold: zeer aantrekkelijk en zeer empathisch) past goed in deze discussie. Ook de guldenregel is interessant; het tijdloze "Wat gij niet wil dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet," of in zorgtermen "behandel de ander zoals u zelf behandeld wilt worden," is een helder principe waar niemand tegen kan zijn.
Om te onderzoeken of dit een slim initiatief is, kan het helpen om het uit de context te halen en ergens in een heel andere omgeving te plaatsen, bijvoorbeeld in de financiele wereld. Ook daar heeft een professional contact met mensen, en een legitieme vraag zou zijn: werkt compassie daar ook? Is het daar nodig? Ontbreekt het in de financiele wereld aan compassie en zou het beter gaan wanneer er aandacht voor is?
Ik stel me even een situatie voor: professional - versus client bij de bank, met als thema lijfrentes.
CLIENT: Een van uw collega's heeft me destijds geadviseerd om een lijfrente aan te schaffen. En toen het later slechter ging en mijn vermogen gehalveerd werd heeft iemand anders - altijd maar weer een ander gezicht - verteld dat ik er nog een moest kopen, "Spreiden in de tijd heet dat. De beurs gaat altijd wel weer omhoog." Daar is niets van waar gebleken meneer!
- PROFESSIONAL: Dus u heeft veel geld verloren.
CL: 100.000 euro. We dachten eerder met pensioen te gaan, en nu... (huilend)
- PR: Wat verschrikkelijk. U weet, wij kunnen u dit geld niet terugbetalen. Maar ik heb wel iets voor u.
CL: een nieuw product, nee toch, ik wil niets meer met al die geldzaken te maken hebben.
- PR: nee, we hebben nu een boekje uitgegeven, "zonder geld en zonder zorgen," dat heeft iemand geschreven die net als u veel geld verloren heeft, en ...
Een ander voorbeeld gaat over een klant die 2,6% rente ontvangt en vraagt waarom het zo weinig is, heeft u geen hoger rentetarief? "Hoeveel geld heeft u beschikbaar," vraagt de adviseur. twee-en-half miljoen euro. Hmm denkt de adviseur een tiende-procent rente meer zorgt voor 2500 euros extra inkomen. Ik moet echt mijn best doen om dit voor elkaar te krijgen, want dat is toch een substantieel bedrag. Ik kan me voorstellen dat een extra inkomen handig kan zijn...
Misschien is het thema compassie in de financiele sector niet zinvol. Hoe zou het zitten in de psychiatrie? Het probleem aldaar lijkt me dat de patient - mag ik patient zeggen? - moeilijk kan evalueren of de behalend arts het charter heeft getekend.
Of wat hier van te denken. U bent patient van een arts die het compassiecharter heeft getekend en deze laatste maakt een fout. Hij haalt u verkeerde nier uit uw lichaam. Hij geeft het wel ruiterlijk toe. Dan blijkt dat er naast compassie nog meer nodig is bij behandelingen.
Een andere situatie waarin Compassie niet toereikend is, is de volgende: de arts die echt aandacht moet besteden aan een patient - vooral omdat deze het compassie charter heeft getekend - wordt ziek en moet de taak overdragen aan een andere specialist. Of hij moet naar een begravenis, of hij moet kiezen tussen deze patient en een andere die er net even iets erger aan toe is. Het impliciete NEE kan de ene patient opvangen als een gemis aan compassie, deze patient ziet niet het geheel.
Is compassie een kernwaarde van de organisatie? En moet elke organisatie dit merk - compassion for care - voeren?
Ook vraag ik me af waarom nu - anno 2011, 2012 dit initiatief komt en niet in 2001? waren de artsen (in opleiding) toen met andere zaken bezig?
Daarom komt het grootste risico. Allereerst het charter op zich. Dat geeft het een objectief kader, maar wat betekent het nu dat iemand dit charter signeert. Hoe is het te controleren? En diegene die het niet onderschrijven, vallen die onder de noemer: minder professionale specialisten? Ik denk het niet.
Een ander probleem is de tijdgebondenheid. Blijkbaar zag een student of iemand een opportunity in dit thema. Compassionate is natuurlijk een geweldig begrip. "Er zit passie in," lees ik ergens. Maar ook passie is niet heilig. het ontbreekt vaak op de werkvloer, net als "roeping," ontbreekt, maar wat belangrijker is, is dat elk bedrijf een professionale aansturing vraagt.
Daar gaat het waarschijnlijk mis. Elk bedrijf, elke organisatie bestaat uit mensen, medewerkers, werkondernemers, professionals, etc en die hebben een rol. Binnen de zorg, het ziekenhuis een huisartsenpraktijk is die rol anders dan binnen een fabriek.
De professional in opleiding die kiest voor de financiele sector, mag een andere werkomgeving verwachten dan iemand in de zorg. Dat er zowel in de financiele wereld als in de zorg specialisten werken doet daar niets aan af.
Het tijdsbeeld vraagt blijkbaar om wat meer compassie. Prima. Maar laten we niet doorslaan. Teken vooral dat charter niet, en ga gewoon aan het werk. Hopelijk blijft er naast de stugge arts en de ongemotiveerde verpleger ook de door compassie gedreven specialist en verpleegster. Net zoals er bij de politie een good-cop en een bad-cop is. Die houden de zaak mooi in evenwicht. Diversiteit, is ook een mooi thema. En zo zit de zorg vol van thema's, die elk iets zeggen over het geheel. En het is een kunst om er geheel iets van te maken.
-- update 13 dec 2020. Karen Armstrong schreef in 2019 het boek, The Lost art of scripture, daarin houdt zij allerlei religieuze teksten tegen het licht en probeert daarin een algemeen doel te vinden. Zoals het verhaal van Adam en Eva, waarin zij stelt dat dit een puur economisch doel had: Adam en Eva is een verhaal uit het oude mesopotamie met een agrarisch economisch systeem, waar horigen gebruikt werden om uit te baten. Het economische narrative was volgens Armstrong vooral bedoeld om deze groep zingeving te bieden in hun lot van onderdrukking.
Reacties