Mariano Rajoy

Een schoenmaker houdt zich vooral bij zijn leest. Politiek in Spanje kent misschien wel cultuurelementen, maar is toch een ander en voor mij een onbekend terrein. Desondanks vrees ik grote veranderingen wanneer deze man aan de macht komt. Hij wordt zeer waarschijnlijk President - president van de regering - in Spanje. In Spanje heerst er een traditionele dichotomie waar twee politieke partijen in afwisseling de dienst uit maken: de Partido Popular, de PP van Rajoy en de Partido Socialista Obrero Español (PSOE van Alfredo Pérez Rubalcaba). En dit de bewegingen 15M ten spijt die vragen om vernieuwingen.
 Heel simpel gesteld meent Rubalcaba dat "we" met Rajoy een stap terug gaan naar het verleden, Rajoy zet in op verandering (Cambio).

Qua biografie lijkt Rajoy op zijn vader die ook rechten heeft gestudeerd, maar die carrière heeft gemaakt als rechter in Leon.

Persoonlijk vind ik Rajoy onbetrouwbaar: in het politieke debat van onlangs heeft hij zo min mogelijk toezeggingen gedaan (De krant El País schrijft dat hij zich terugtrekt naar de schuilplaats van "het hangt er vanaf") en de vrees is dat hij op de vlakken: pensioen, zorg en onderwijs gaat korten. Maar kijk vooral eens naar de glimlach van deze man (foto: http://diegoarmario.wordpress.com/tag/rajoy/).

Beiden willen de crisis oplossen. Rubalcaba zegt hierover "bij jullie gaat het erom dat er maar een paar mensen (de rijken) uit de crisis komen, in ons programma willen we Iedereen uit de crisis krijgen."

Het grote probleem van Links (PSOE) is dat deze na acht jaar regering onder leiding van José Luis Zapatero ongeloofwaardig overkomt voor een nieuwe aanpak. Het probleem van rechts (PP) is dat ze de oude formule gaan opzetten: bezuinigen en het verschil tussen rijk en arm - te zien aan private en publieke instellingen - zullen vergroten.

We gaan het zien. Nu is de publieke zorg nog gratis en ook het onderwijs is relatief in vergelijking met Nederland goedkoop, maar hoe lang nog.

Rajoy heeft "een half uurtje" (*) gevraagd aan de markt. Geef ons even de tijd. Maar hij staat als een Philips-bestuurder aan de kant van de markt; niet precies wetende wat er moet gebeuren of wat de strategie dan wel de problematiek precies is, maar kosten snijden en reorganiseren valt altijd goed in de markt. Desondanks is het vreemd dat - wetende dat deze man gaat winnen - de rente op de Spaanse Staatleningen toch zo ver is opgelopen.

--
20 november wint Rajoy zoals verwacht de verkiezingen met 186 zetels voor zijn partij tegenover 110 voor de PSOE. Het tweepartijenstelsel blijft bestaan; de kleinere partijen hebben een beperkt aantal zetels.

* - op twitter schrijft
Megan Greene @economistmeg: Well Rajoy got his 30min of reprieve in the markets. 31 min, to be exact. Spanish yields are already back on their way up, as expected.

Inmiddels (8 dec) is de overwinning van Rajoy een feit. En op de Eurotop toont hij zich een groot voorstander van het redden van de Euro: "we moeten doen wat mogelijk is en fiscale discipline in de grondwet vastleggen."

-- 21 december is Rajoy officieel als president gekozen door het parlement. Dat is terugkerend ritueel. Ook heeft hij zijn regering bekend gemaakt. Opvallend daarbij is dat hij vertrouwenspersonen heeft gekozen: mensen die hem in zijn moeilijke tijd - toen hij verloor tegen de toen nog populaire Zapatero - steunden. Verder heeft hij de burgemeester van Madrid (Gallardón) gekozen tot minister van Justitie, heeft hij vijf economen in dienst genomen, slechts drie vrouwen, drie mensen die eerder in de regering van Aznar gekozen waren en de jongste vrouw ooit als vice-president: Soraya Sáenz de Santamaría (Foto). Rajoy heeft slecht een functie van vice-president. Oh ja. De ex-chef Van Lehman Brothers in Spanje mogen we niet vergeten: Luis de Guindos.

-- Eerste "Slimme" actie: uitroepen dat het begrotingstekort onder Zapatero veel hoger uitkwam dan eerder aangenomen. Dat is een best practice om je voorganger in slecht daglicht te zetten, de ellende groter te laten lijken, zodat jouw maatregelen beter het daglicht zien... De markt strafte het direct af; vertrouwen in Spanje op nieuw dieptepunt...

-- 3 oktober 2017. Twee dagen na het (illegale) referendum in Catalonië, is het duidelijk dat Rajoy op ale fronten gefaald heeft in het oplossen of beheersen van de crisis met de Catalaanse regering. Hij heeft zijn kop in het zand gestoken en zich verschuilt achter de officiële instanties (voornamelijk justitie) die het werk voor hem hebben "opgelost". Regeren zonder enig gevoel, gevoel voor verhoudingen of gevoel voor het feit dat deze crisis - zonder maatregelen - gigantisch uit de hand zou lopen. En zo moeilijk was het niet. Gewoon vasthouden dat het referendum illegaal was en de verantwoordelijke - puigdemont - arresteren. Maar onder geen beding geweld gebruiken, want dat keert zich tegen je. In die zin heeft de socialist Zapatero meer gevoel getoond. En meer verstand. "Un fracaso total," maar in Spanje maakt dat niet uit, Rajoy mag gewoon blijven zitten als president van de regering.

-- 18 juli 2018. Inmiddels heeft de Rajoy en zijn regering een motie van wantrouwen niet overleefd en werd afgezet. De balans opmakend denk ik dat Rajoy nog niet zo slecht was, maar de motie van wantrouwen ging over corruptie in zijn partij en dat probleem heeft hij niet kunnen tackelen, al is hij zelf nooit echt verdacht van fraude, maar veel van zijn partij wel.

Deze zaterdag wordt er een nieuwe leider gekozen voor de PP. Soraya Sáenz de Santamaría, de vice president kreeg bij de eerste stemming de meeste stemmen. Echter nu moet ze het op nemen tegen nummer twee Pablo Casado en die vertelde vanochtend, we moeten ons niet laten leiden of de voorzitter een man of een vrouw is, maar vooral dat de beste gekozen wordt. Heel tactisch. Maar de PP en haar conservatieve imago kennende en wetende dat zelfs de oude Aznar nog actief meedoet en zijn voorkeur uitsprak voor Casado, weten we genoeg: Santamaria gaat het niet halen. De PP is nog niet toe aan een vrouwelijke leider. Deze zaterdag horen we het definitief...