Ajax - Status zonder winst (2)
Er is al zoveel over Ajax geschreven en gediscussieerd, je moet wel gek zijn om te menen daar nog iets aan toe te voegen. Ik doe een gooi. Ik leest wat jaarverslagen door - van 2005 tot 2009 en bezoek de website.
(koersgrafiek ABN AMRO)
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
AFC Ajax bestaat uit een vereniging en is daarnaast een beurs genoteerde onderneming.
Van de vereniging is Uri Coronel voorzitter en erelid. Hij was van 1989 tot eind 1997 in het bestuur verantwoordelijk voor commerciële zaken. Hij had een groot aandeel in de plannen voor de bouw van en de verhuizing naar de Amsterdam ArenA. Coronel was voorzitter van de onderzoekscommissie die in februari 2008 het rapport ‘Ajax, de weg naar winst’ presenteerde. Hij heeft ook aanbevolen om de beursnotering te stoppen, maar die notering is er nog steeds.
Joop Krant, bestuurslid bezoekt Ajax vanaf zijn 7e jaar. Zijn kinderkaart werd donateurskaart, die later is omgezet naar een lidmaatschap.
Cor van Eijden, bestuurslid. Sinds 1961 is Van Eijden lid van Ajax en sinds januari 2008 is hij voorzitter van de Ledenraad. Hij voetbalde er als jeugdspeler en later in diverse amateur-elftallen bij de senioren. Hij was tevens 27 jaar elftalleider van de B-junioren van Ajax. Daarnaast is hij al enkele jaren coördinator bij de jeugdafdeling. In 2000 werd hij benoemd tot lid van verdienste.
Het bestuur van de vennootschap bestaat uit Henri van der Aat, commercieel directeur (sinds 1 januari 2009 en eerder ad interim per 18 maart 2008 full-time. Jeroen Slop is financieel directeur.
Dan is er een raad van commissarissen, de RvC.
Prof. dr. mr. Steven ten Have MSc (1967) is voorzitter. Hij werkt als organisatieadviseur, hoogleraar en toezichthouder. Hij is afgestudeerd als jurist en psycholoog en heeft een doctoraal bedrijfskunde... Ten Have is in 2002 gepromoveerd op een onderzoek naar verandermanagement bij grote complexe ondernemingen zoals Nokia. Sinds 2004 als hoogleraar Strategie & Verandering verbonden aan de VU... Als adviseur adviseert hij grote en middelgrote ondernemingen en instellingen over verandermanagement, strategie, structuurwijzigingen, management control, governance en leiderschap... Als toezichthouder ...
Mr. dr. Marjan Olfers (1969) begon haar loopbaan als assistent accountant bij Deloitte Dijker van Dien, startte zij haar eigen accountantskantoor. In 2009 promoveerde zij op het onderwerp Sport en Mededingingsrecht en werkt momenteel als advocaat. ... Zij heeft een groot aantal nevenfuncties in de sport.
Paul Römer (1962) is algemeen directeur van de NTR. Werkzaam geweest bij John de Mol producties (1995-2002). Bij Endemol International bv is hij als Chief Creative Officer lid van de Raad van Bestuur van Endemol Holding geweest, verantwoordelijk voor de wereldwijde creatieve strategie binnen de Endemol Groep. ...
Edgar Davids (1973) speelde als voetballer voor Ajax, AC Milan, FC Barcelona, Juventus, Internazionale, Tottenham Hotspur en Crystal Palace FC. Ook speelde hij 74 interlandwedstrijden voor het Nederlands elftal, waarin hij zes keer scoorde. In november 2010 beëindigde hij zijn voetbalcarrière. In 2008 richtte Davids de Straatvoetbalbond Nederland op om de integratie in wijken te bevorderen. ... Davids rondt momenteel zijn MBA-studie af.
Johan Cruijff (1947) speelde als voetballer bij Ajax, FC Barcelona, ... Als trainer / coach heeft Cruijff gewerkt bij Ajax en FC Barcelona. Momenteel is hij werkzaam als bondscoach van het Catalaans voetbalelftal. Hij is ook actief als voetbalanalist, columnist en adviseur bij FC Barcelona.
In 1997 richtte hij de Cruyff Foundation op. ... Bijzondere aandacht heeft hij, en dus ook de Foundation, voor gehandicapte en minder kansrijke jongeren ... Cruijff is erelid van Ajax.
Zonder overdrijving kan gesteld worden dat Ajax een indrukwekkende geschiedenis heeft, rijk aan roem en successen. Met vernieuwend en oogstrelend voetbal heeft Ajax over de hele wereld fans veroverd. Wat ooit begon als een vriendenclub in Amsterdam is in een eeuw tijd uitgegroeid tot een voetbalorganisatie van internationale allure (Jaarverslag 2005 / 2006).
Strategie (Beleidsplan 2006 - 2011). In het afgelopen jaar heeft de directie een strategisch beleidsplan opgesteld dat in mei 2006 formeel werd goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. In dit beleidsplan heeft de directie een visie neergelegd met ambitieuze doelstellingen, strategieën en activiteiten die erop gericht zijn Ajax blijvend op een hoger platform te brengen. De ambitie van Ajax is “Het winnen van de UEFA Champions League”. De doelstellingen zijn: ... 2) Structureel behoren bij de beste 16 van Europa
... etc, etc, etc...
De waarden die hieraan ten grondslag liggen zijn:1) Ajax speelt aanvallend, creatief en dominant voetbal.
2) Ajax inspireert voetbalfans over de hele wereld. 3) Ajax kent een topsportklimaat met een unieke jeugdopleiding. 4) Ajax heeft een professionele organisatie die zich richt op kwaliteit
en continuïteit. 5) Ajax bewaakt zijn historische clubcultuur en is zich bewust van zijn
maatschappelijke verantwoordelijkheid. Jaarverslag 2006 (ook in 2006/07)
Getekend: Raad van Commissarissen; John Jaakke, Joop Saan, Hennie Henrichs, Sjoerd van Loon en Frank Eijken.
Directie uit die tijd 2005 - 2007 bestaat dan uit:
- Maarten Fontein, Martin van Geel en Jeroen Slop
In 2009 komt een wenteling, de RvC vernieuwt onder andere door een commissie die ingesteld is door2008 Uri Coronel. de leden zijn vanaf dat moment:
Cor van Eijden, Frank Eijken (als enige overgebleven), Jan Haars en Joop Krant.
Ook de directie verandert dan tot Rik van den Boog als algemeen directeur, Henri van der Aat en Jeroen Slop:
In november 2008 maakte de Raad van Commissarissen van Ajax bekend Rik van den Boog als nieuwe algemeen directeur van Ajax te willen benoemen. Van den Boog nam tot het einde van het kalenderjaar de tijd om zich enerzijds in te werken en anderzijds afstand te doen van andere zakelijke activiteiten. Per 1 januari 2009 begon zijn dienstverband bij Ajax.
De kritiek op het INTERNET over de "bestuurlijke chaos" is ook te vinden. Spaarzaam weliswaar:
Een man op een wolk waartegen je kunt bidden zoveel je wilt zonder dat er wat gebeurt. Dat kan alleen maar een echte Verlosser zijn. (Bron: NUsport / Thijs Zonneveld)
En op twitter is het onderwerp - chaos bij Ajax - even actueel:
- HumbertoTan Humberto Tan (26 oct). Ik denk dat Europa eerder een politieke eenheid wordt dan Cruijff en de RvC op één lijn komen. Europa praat met elkaar, Ajax over elkaar.
- BasPerik Bas Perik (28 okt). Open BOEK aan Johan Cruijff: doe nou eens een keer normaal man! #ajax #cruijff
- TadekSolarz Tadek Solarz (27 okt). Zolang vertrouwelijke stukken van de RvC van Ajax op het internet verschijnen is er niet alleen iets mis met dhr.Cruijff
- gjdanenberg Gert-Jan Danenberg (28 okt). Wat is het merk #Ajax eigenlijk? Een voetbal merk? Of een beurs genoteerd merk. Of kan allebei? (Johan heeft een keertje gelijk volgens mij)
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Zover wat informatie. Het bezoek aan de website voldoet achteraf niet aan mijn verwachtingen. Ik bezoek vaak websites van bedrijven die ik analyseer en het is opmerkelijk hoeveel zaken je dan tegenkomt.
Zo gebruikt de website van Ajax geen Ajax (real-time update mechanisme), maar traditionele programmeertechnieken. Op het contact formulier wordt de niet standaard bezoeker dan geconfronteerd (anno 2011) met een betuttelend systeem. Zo MOET mijn naam met een hoofdletter geschreven worden. hans bool mag dus niet. Ook houdt Ajax geen rekening met buitenlanders. "Woonplaats" is het laatste detail wat ze willen weten. Dat iemand mogelijk in België of een ander land woont - en dus een ander telefoonnummer heeft dan het Nederlandse stramien - komt bij Ajax niet op. Idem voor de postcode. Terwijl de website toegankelijk is voor vier extra talen: Engels, Chinees, Spaans en Grieks (alleen zonder contactformulier, dat is enkel in de Nederlandstalige versie beschikbaar). Op de vraag naar oudere jaarverslagen hebben ze me nog niet geantwoord. En ook mijn tweede e-mail blijft onbeantwoord.
Zover de website. Het thema "cultuur" komt beperkt voor in de jaarverslagen. Het zegt vaak iets over die organisatiecultuur. De clubcultuur definieert Ajax met de volgende waarden: "saamhorigheid, vriendschap en clubliefde." In het verslag over 2009 komt cultuur voor bij het onderdeel bezoldiging van de directie " die volgens de RvC past bij de doelstellingen en de cultuur van de vennootschap..." Opleiding is een speerpunt van de strategie. Als sponsor heeft Ajax Adidas: "Impossible is Nothing." En als partners heeft het gekozen voor Amstel en niet voor Heineken. Een mediapartner is De Telegraaf, waar Jaap de Groot tevens bemiddelaar is van Johan Cruijff.
Johan Cruijff had vroeger nummer 14 maar nu 47 of 1947. Die hoort dus niet meer in het rijtje thuis. De richtlijnen voor de RvC zijn vrij duidelijk: "De RvC dienst zodanig samengesteld te zijn dat er sprake kan zijn van een goede onderlinge vertrouwensrelatie." Of die passage moet weg of Johan moet weg.
Ajax, dat als motto heeft: wij zijn Ajax, wil een club zijn die spelers opleidt. Ze wil ook - terug in de euforische tijden van weleer - de Champions League winnen. Dat kan botsen. Spelers opleiden en de beste zijn hoeft niet samen te gaan.
Maar wat duidelijk is dat in de RvC getalenteerde professionals zitten. Ja ook een professor die veranderingsmanagement onderwijst en zijn ervaringen mogelijk gebruikt op de universiteit, maar het zijn allen jonge mensen. De oudste onder hen is bijna 50. Dat is misschien al een probleem, want dan speelt talent en flexibiliteit niet meer een doorslaggevende rol, maar gaat hij leunen op ervaring en dat kan dodelijk zijn voor een jonge organisatie. Dat Cruijff "als voetballer dingen anders ziet dan zijn collega's" is op zich geen probleem.
Hoe dan ook, Cruijff leunt in zijn huidige rol, vooral bij Ajax, niet meer op zijn talent, maar vooral op ervaring uit het verleden en zijn netwerk. Die combinatie past qua stijl niet bij een club die het moet hebben van talent, verjonging en vernieuwing. Hij loopt het risico om net als Harry Mulisch mee te willen blijven doen (als een bijna zielige oude man in een programma als DWDD met Matthijs van Nieuwkerk) in een tijd die hij niet helemaal meer begrijpt. Cruijff heeft zo'n beetje alles gedaan in zijn leven en met succes waar heel Nederland alleen maar van kan dromen, maar toch lijkt het alsof hij - net als Mulisch - het niet kan verteren dat hij die ene prijs niet heeft gekregen. Voor Mulisch was dat de Nobelprijs, voor Cruijff weet ik het niet, maar zijn biografie is volgens hem nog niet indrukwekkend genoeg. Bij Barcelona was er geen rol meer voor Cruijff, bij Ajax leek er een gat te zijn ontstaan. Cruijff is geen teamspeler meer. En samenwerken met anderen kan hij niet. Dat moeten organisaties weten; dus hij kan de rol als coach of als externe toeschouwer spelen of als leidinggevende. Maar niet als iemand binnen een team. Daar is hij te groot voor. Maar misschien ook weer niet zo groot dat hij de toetreding van Marco van Basten - een andere grootheid - frustreert.
Maar misschien heeft hij wel gelijk. Misschien moet Ajax terug naar de traditionele voetbalclub en moet het de beursnoteringen in Amsterdam, Berlijn, Düsseldorf, Frankfurt, Stuttgart en London opgeven. Echt zinvol is die notering niet met een "free-float" van 27 procent. En daarmee verliest Ajax een deel van haar status, want daar was alles om begonnen, maar status moet je wel (weer) eerst verdienen. Als voetbalclub en als opleidingscentrum.
--
17 november. Gisteren kwam er een nieuwe wending. Louis van Gaal werd door de RvC (exclusief Johan) unaniem gekozen als nieuwe directeur van Ajax... ("Van Gaal also clashed with the Bayern Munchen board members, who resented his dictatorial style and arrogance" )
... en (28 november) sindsdien is de "onrust" rond Cruijff en de club alleen maar toegenomen. Cruijff schrijft in zijn wekelijkse column:
--
12 december krijgt Johan bij een kort geding gelijk, de beslissing om van Gaal aan te stellen zonder medeweten van Johan en het kennen van de aandeelhouders is onrechtmatig. "De voetballers hebben gewonnen van de NV", zei hij. "Dit is ideaal voor iedereen die wat met voetbal te maken heeft. Wij hebben een plan en dit was een nare horde. We gaan gewoon door waar we mee begonnen waren." Over de uitspraak bestond bij Cruijff geen twijfel. "Overtuigender kan je niet verliezen", zei hij over de vier andere rvc-leden (Voetbalprimeur)
--
22 januari 2012
In een interview op radio een met jack Spijkerman, zegt deze dat Cruijff de club kapot maakt. Het is voor het eerst dat iemand positie durft te nemen tegen Johan. Opmerkelijk. Ook opmerkelijk is dat Spijkerman meent dat de Telegraaf (bij monde van Jaap de Groot) Cruijff influistert over wat hij moet schrijven.
Reacties