Homo Deus (Yuval Noah Harari)
Een korte geschiedenis van morgen.
Dit boek bestaat uit drie delen. Het was het boek wat me het meeste aansprak van de drie boeken van de schrijver (Sapiens, HD en 2 lessen...).
Deel 1 gaat over hoe de Homo Sapiens de wereld veroverden, deel twee hoe ze zingeving aan de wereld gaf en deel drie over hoe ze de controle over de wereld verloor. Pardon, controle verloor? Dat moet je weten dat Harari een historicus is, die door terugdenkt, vooruitdenkt.
Dit laatste deel is de toekomstinschatting van de auteur. Deze schets wordt ingekleurd in het hieropvolgende boek: lessen voor de 21ste eeuw.
Hoofdstuk negen (9) uit deel drie sluit aan bij de stelling uit het eerdere hoofdstuk dat in onze nieuwe eeuw het liberalisme en individualisme obsoleet dreigen te worden, door technische uitvindingen die het individu zijn vrije wil zal ontnemen. Dit heeft effect op het democratische proces waarbij individu centraal staat.
- De mensen verliezen hun economische en militaire nut en dus zal het economische en politieke systeem ze weinig waarden bieden
- Dit geldt niet voor de groepen en collectieven maar wel voor het individu
- Sommige individuen houden waarden, maar dit wordt niet meer dan een uitzonderlijke elite.
Vroeger vocht men nog van man tot man, maar die tijd is voorbij, waarin een soldaat waarde had. Nu wordt oorlog gevoerd met de laatste technologie en een select gezelschap supersoldaten. Experts.
Wat doen we met al die "oppervlakkige" mensen, wanneer computerkracht de meeste taken kan overnemen, en beter kan uitvoeren? Gedurende de geschiedenis was de arbeidsmarkt op te delen in drie sectorenn: landbouw, indsutrie en diensten. Tot 1800 werkte de meeste in de landbouw. In 2010 werkt 2% in landbouw, 20% in de industrie en 78% in diensten...
Hoe overleeft het liberale geloof met de opkomst van supermensen? Het liberalisme overleeft niet in een wereld waar de meeste mensen overbodig worden en met slechts een paar procent super-experts... Welke nieuwe ideologie vult deze leegte op?
Harari ziet twee scnearios, de nieuwe religie komt niet uit Afgaistan, maar uit Silicon Valley, en is op te delen in Technoreligie en Datageloof. De eerste is het meest conservatieve, en meent dat de mens zijn beste tijd gehad heeft op aarde en dat er een Home Deus ontworpen moet worden - technohumanisme - die de minderwaardige mens moet vervangen. WEIRD (Western, educated, industrialized, rich en democratic) is het acronym waar de homo sapiens hun studiegebied zich op hebben geconcentreerd en, (ook) Harari ziet de opkomst van positieve psychologie aan het doorslaan is. We hebben geen oog meer voor het oplossen van problemen en zwakheden, de mens moet alleen nog maar beter worden.
Als het belangrijkste van de (oude) mens, zijn wil is (wilskracht) dan gaat met de technologie van vandaag die wil ondergeschikt worden en daardoor verliest de mens zijn eigen controle. Over "zichzelf." Paradoxaal genoeg.
Het laatste hoofdstuk behandelt, het geloof of de religie in data. Dit "Dataisme," is het geloof dat alles in het leven een flow van gegevens is en dat elk fenomeen zijn waarde ontleent aan deze stroom dan wel deze stroom beinvloedt. En de retorische vraag is of dit wel klopt, data mensen algorithmes of data zijn en wat belangrijker is: geweten / bewustzijn of intelligentie (die in computers zit)?
...
Reacties