Spanje: de (beperkende) structuur van integriteit

Met hele kleine stappen, minimale wijzigingen, verandert Spanje. Maar met die stapjes worden de grote structurele manco's wel zichtbaar. Even een voorbeeld van zo'n verandering van de laatste tijd:

Er is een nieuwe koning. Die heeft het schilderij in zijn werkkamer gewijzigd; als symbool voor zijn regeerperiode heeft de nieuwe koning Karel de Derde gekozen, een monarch die cultuur en wetenschap hoog in 't vaandel had staan.
Als bijgaande verandering heeft de koninklijke familie haar domein verkleind; prinses Cristina en haar man die van corruptie wordt beschuldigd maken niet meer deel uit van de koninklijke familie. Een slimme marketing zet.
De Spaanse regering is nu hard bezig om voor de afgetreden koning een wet te ontwerpen zodat hij immuniteit blijft genieten. Het gerucht gaat dat koning Juan Carlos niet voor niets zomaar / zo plots is afgetreden, maar ... (dat blijft een gerucht). In Nederland en de meeste andere Europese koninkrijken geniet een afgetreden koning geen onschendbaarheid. Zo niet in Spanje.

Al met al minimale veranderingen.

Maar welke structuur valt nu bloot bij deze troonswisseling? Precies die van onschendbaarheid en het onbetrouwbare rechtelijke systeem in Spanje. "Spanje," zo staat uitgebreid in de krant te lezen, "heeft het meest uitgebreide systeem van onschendbaarheid binnen Europa." Binnen de kring van personen die deze vrijheid genieten vallen zelfs "gewone" senatoren en leden van de tweede kamer, zeg maar onze Staten Generaal. Dat er op het vlak van corruptiebestrijding niet veel wijzigt is dan ook niet meer dan logisch; in de structuur van de Spaanse samenleving zetelt een klasse-ethiek waar letterlijk niet tegen te vechten valt; want dat maakt de onschendbaarheid code (on)mogelijk.

Juist die structurele zaken blijven intact. Zo - dit is even een ander voorbeeld van hoe structuur van invloed is op het proces in Spanje - kan een burgemeester van een dorp een aanbesteding doen voor een publieke infrastructuurwijziging en niemand krijgt inzicht in de kosten, maar de burgers weten wel waarom burgemeesters zo rijk worden in Spanje.

Met hele kleine stapje verandert Spanje. Grote structurele zaken blijven immuun voor een veranderende tijdgeest. Een verklarende factor en gemene deler in dit verhaal is natuurlijk de conservatieve inborst. Spanje is een land van tradities en dus van kleine veranderingen.

-- Op twitter lees je dan: El Rey reina, El Gobierno gobierna, y... el que manda, manda (en dan de vertaling: ... (daar moet ik nog even over nadenken))

-- de basis voor deze bijdrage komt uit de krant El PaĆ­s. Deze kocht ik vandaag voor 1 euro 80. Vorige maand betaalde ik nog 1 euro 50. Vandaag dus zo'n 20% duurder. Verder is er aan die krant niets veranderd.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?