Over economen, tandartsen en ingenieurs
Trouw schrijft... Keynes zei het al in de jaren dertig. Economen blazen te hoog van de toren. Ze moeten niet doen alsof ze de wijsheid in pacht hebben, maar zich bescheidener opstellen. Net zo dienstbaar als tandartsen.
...
Van Damme neemt niet zoals Keynes de tandartsen als voorbeeld, maar de ingenieurs. Die hanteren een duidelijke uitgangspunt: "De ingenieur zal als getuige-deskundige alleen een mening geven waar deze is gebaseerd op de eigen deskundigheid en competentie en waar deze mening kan worden gebaseerd op feiten."
Het grote probleem waar de economie mee worstelt is dat deze een normatieve en sociale wetenschap is. De econoom als spreekbuis heeft dus een dubbele functie: inlichten (objectief en gebaseerd op feiten) en voorlichten (vooral meningen). Niemand zal de feiten van de econoom weerleggen, net zo min als de feiten die de ingenieur of tandarts aandraagt. En toch kan zowel de tandarts als de ingenieur een duurder middel voorschrijven dan u echt nodig heeft. Het laatste verschil zit in de persoonlijke mening.
Er zijn evenveel onderzoeken waarin wordt voorgelicht dat roken slecht is als waarin gesteld wordt dat van roken een heilzame werking uitgaat.
De tandarts is dienstbaar, zegt iemand. De econoom als spreekbuis is niet dienstbaar maar heeft een rol als verkoper. Hij verkoopt een mening en die sluit aan bij wat het publiek van de omroep wil horen. De Telegraaf wil het graag zo opwindend mogelijk. Niet dat de Telegraaf geen waarheid verkoopt, maar de economen die in de Telegraaf spreektijd krijgen vertellen natuurlijk het verhaal van de volgers.
Bij tandartsen is dat veel minder het geval. Cariës zijn cariës en van implantaten zijn verschillende soorten en iedereen begrijpt dat net als borstimplantaten er verschil in kwaliteit is. Ook de ingenieur zal hier netjes een betoog over kunnen houden, dat een bepaalde oplossing duurder is en betere kwaliteit levert.
Maar de econoom raakt met zijn verhaal een hele beroepsgroep. En bijna niemand weet of hij de waarheid spreekt (in de vorm van feiten) of dat hij een mening uit.
Helpt dan een gedragscode? Welnee. Doe niet zo betuttelend. Laat de economen lekker onderling wedijveren. Het is toch allemaal mode. Binnenkort komt er een nieuwe crisis uit een andere hoek en dan luisteren we weer naar een ander verhaal. Dat houdt het levendig. De saaie waarheid... wie wil die nu horen?
...
Van Damme neemt niet zoals Keynes de tandartsen als voorbeeld, maar de ingenieurs. Die hanteren een duidelijke uitgangspunt: "De ingenieur zal als getuige-deskundige alleen een mening geven waar deze is gebaseerd op de eigen deskundigheid en competentie en waar deze mening kan worden gebaseerd op feiten."
Het grote probleem waar de economie mee worstelt is dat deze een normatieve en sociale wetenschap is. De econoom als spreekbuis heeft dus een dubbele functie: inlichten (objectief en gebaseerd op feiten) en voorlichten (vooral meningen). Niemand zal de feiten van de econoom weerleggen, net zo min als de feiten die de ingenieur of tandarts aandraagt. En toch kan zowel de tandarts als de ingenieur een duurder middel voorschrijven dan u echt nodig heeft. Het laatste verschil zit in de persoonlijke mening.
Er zijn evenveel onderzoeken waarin wordt voorgelicht dat roken slecht is als waarin gesteld wordt dat van roken een heilzame werking uitgaat.
De tandarts is dienstbaar, zegt iemand. De econoom als spreekbuis is niet dienstbaar maar heeft een rol als verkoper. Hij verkoopt een mening en die sluit aan bij wat het publiek van de omroep wil horen. De Telegraaf wil het graag zo opwindend mogelijk. Niet dat de Telegraaf geen waarheid verkoopt, maar de economen die in de Telegraaf spreektijd krijgen vertellen natuurlijk het verhaal van de volgers.
Bij tandartsen is dat veel minder het geval. Cariës zijn cariës en van implantaten zijn verschillende soorten en iedereen begrijpt dat net als borstimplantaten er verschil in kwaliteit is. Ook de ingenieur zal hier netjes een betoog over kunnen houden, dat een bepaalde oplossing duurder is en betere kwaliteit levert.
Maar de econoom raakt met zijn verhaal een hele beroepsgroep. En bijna niemand weet of hij de waarheid spreekt (in de vorm van feiten) of dat hij een mening uit.
Helpt dan een gedragscode? Welnee. Doe niet zo betuttelend. Laat de economen lekker onderling wedijveren. Het is toch allemaal mode. Binnenkort komt er een nieuwe crisis uit een andere hoek en dan luisteren we weer naar een ander verhaal. Dat houdt het levendig. De saaie waarheid... wie wil die nu horen?
Reacties