Luther had ook een dikke buik

Een gevaarlijke uitspraak, bovenstaande, vooral in deze tijd waar discriminatie welig tiert; vrouwen die minder verdienen dan mannen, maar waar de ziekte obesitas volksziekte nummer één dreigt te worden omdat mensen te weinig sporten en teveel genieten van het goede leven. En dat terwijl de crisis het toneel overschaduwt...

bron: bbcimg.uk.co
Op de foto (bron: BBC) zien we echter een slanke Luther.

Ze is een hervormer. Ze houdt van de internationale traditie waar ze deel van uitmaakt, maar laat van zich horen als ze vindt dat die traditie spilzuchtig wordt. Angela Merkel lijkt wel een reïncarnatie van de Wittenbergse reformator.
Was getekend: Gavin Esler. Op BBC-nieuwssite filosofeert de presentator van het actualiteitenprogramma Newsnight over de rol van Merkel in het Europa van vandaag. Vijfhonderd jaar geleden vreesde ene Maarten Luther dat eerlijk verdiende Duitse centen verbrast werden, herinnert Esler.
Hij wilde zielsgraag onderdeel blijven van het Europese project dat de rooms-katholieke kerk heette. Maar hij was net zozeer kritisch op hen die Duitse gelovigen dupeerden om in Rome de Sint-Pieterskerk te kunnen bouwen. 'Dat onrecht voedde de volkswoede, tot het Duitse geduld uiteindelijk knapte. Luther besloot van zijn kerk te scheiden.'
Nu maken Luthers volgelingen de dienst uit: Merkel is lid van de Lutherse kerk, de verse president Joachim Gauck was lange tijd Luthers predikant. Met haar Europese ambities lijkt de bondskanselier in de voetsporen te treden van de reformator.
De Duitsers zijn graag goede Europese burgers, meent Esler. 'Net als Luther een goede katholiek wil zijn. Toch vinden de meesten dat er iets moreel en economisch niet deugt aan geldsteun voor zij die - in de ogen van de Duitsers - roekeloos en oneerlijk zijn geweest.'
Merkel belichaamt dat idee, concludeerde Esler nadat hij haar in Berlijn ontmoette voor een interview. 'Ze ontving me warm, maar vertelde me direct dat ze zelden interviews geeft, dat ze weinig tijd had en dat we er maar beter de vaart in konden houden. Ons zakelijke gesprek herinnerde me aan al die puur Lutherse adjectieven: zuinig, oprecht, eerlijk, ernstig, strikt.'
In de persoon Merkel komen volgens twee historische attitudes samen: het Duitse streven om een goede Europese burger te zijn en de Lutherse afkeer van het belonen van slecht gedrag. Of die twee eigenlijk samen kunnen gaan, moet nog blijken. Wat als de Duitse morele appèls straks voor botsingen zorgen? 'Misschien moet Frau Merkel - niet morgen al, maar op termijn - rekenen op de komst van een nieuw soort reformatie.' (Bron: Trouw)

Nederlanders kunnen niet aan Luther denken zonder direct ook Erasmus erbij te betrekken. De humanist. Luther had respect voor Erasmus maar vond zijn onpartijdige houding jegens de Katholieke kerk onacceptabel. De rationele en magere Erasmus stond lijnrecht tegenover het boerse en aardse karakter van Luther.
Bovenstaande analyse gaat niet in op het taalgebruik van Luther. Hij maakte de bijbel toegankelijk voor de gewone Duitse burger waar Erasmus enkel nog in het Latijn communiceerde, de taal der geleerden. Luther sprak de taal van het volk en zou nu een populist genoemd worden.
Heeft de katholieke kerk hier iets mee te maken of de protestante leer? Denk het niet. Waar Erasmus zich onthield - om zijn kracht van het humanisme te toetsen, zat Luther aan het bier: niets humanisme, het geloof was een afleiding om het volk achter zich te krijgen.

De vergelijking met Nu, Luther met Merkel?  Leuk gevonden...

--
30 okt 2016, 500-jarige herdenking, in Trouw over Luther in een tijdperk waarin angst regeerde:
En toen kwam Maarten Luther. Ook hij was bevangen door angst. "Dit maakt dat hij gaat zoeken", vertelt Selderhuis. "Dat brengt hem bij de Bijbel. Daar komt hij tot de ontdekking dat het anders is dan hij had geleerd: het is niet zo dat een mens zijn best moet doen om in een goed blaadje te komen bij God. Nee, God heeft het door Christus al goed gemaakt met de mensen. Ik heb, zegt Luther, geestelijken niet nodig om bij God te komen. Geloof is voldoende."

--
Calvijn vindt Luther een heethoofd ("Calvijn, een mens")

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?