Wat voor een type manager is Wouter Bos?
Vaak komt men in de managementadvieswereld het onderscheid tegen tussen een manager en een leider. De een is meer operationeel betrokken (manager) de ander heeft meer een visie van waar het heen moet en weet mensen daarvoor "mee te krijgen." Zo zijn er nog wel meer verschillen. De eerste gedachte bij de uitspraak van Pronk doet aan dit onderscheid denken.
DEN HAAG - 'Bos toonde zich niet echt de leider van de PvdA’, vindt partijprominent Jan Pronk. Hij wil een 'serieuze discussie' over de positie van Bos. Ook PvdA-bewindslieden bespreken zijn leiderschap.
Jan Pronk (Martijn Beekman/ de Volkskrant) Oud-minister Pronk stelt het leiderschap van partijgenoot en PvdA-voorman Wouter Bos ter discussie. In een reactie op de zware nederlaag van de PvdA bij de verkiezingen voor het Europees Parlement zei Pronk maandag in het radioprogramma standpunt.nl dat vicepremier Bos weliswaar een bekwaam manager en minister van Financiën is, maar ‘niet echt de leider van de PvdA is geweest in de afgelopen weken’. Pronk – mede-auteur van het Europese verkiezingsprogramma – pleitte voor een ‘serieuze discussie’ in de partij over de positie van Bos.
PvdA-lijsttrekker Berman voor het europarlement beklaagde zich er eerder over dat hij weinig steun had gekregen vanuit de partij, ‘van hoog tot laag’.
Bos’ rol tijdens de campagne staat volgens ingewijden hoog op de agenda bij de eerstvolgende bijeenkomst van PvdA-bewindslieden, komende donderdag. Ook in hun kring rijst de vraag waarom Bos vrijwel ‘onzichtbaar’ was, terwijl hij munt had kunnen slaan uit zijn veelgeprezen daadkracht tijdens de kredietcrisis.
Maar er is meer dan het verschil tussen leider en manager.
Echter,
Er zijn ook twee soorten managers te onderscheiden. De ene heeft vaak oog voor mens, cultuur en organisatie, de ander (meer) voor de business en de onderneming.
Bos lijkt aan dat tweede profiel te voldoen. Hij is vooral een business manager, zo leek het. Hij wist welke politieke business geleid moest worden en deed dat vooral goed op het financiële terrein. Hij was en held toen hij de ABN terug veroverde. Dat was niet zozeer een financieel kunstje, maar veel meer een zakelijk (business) topic; ABN is Nederlands cultuurgoed en zo wist hij het Oranjegevoel bij de kiezers te beïnvloeden. Zijn populariteit won destijds.
De business manager heeft vooral kennis van zaken. In het geval van Bos nogmaals op financieel gebied (oa. Door kennissen van zaken – Wellink van de DNB) en kennis van politiek en hoe marketing werkt in de politiek.
De organisatorisch gerichte manager, is veel meer de people manager, de relatie manager en de gericht op HRM. Eerder een diplomaat dan een Ingenieur.
Dit soort managers zijn nodig bij reorganisaties en als er een interne strijd is. De diplomaat moet dan weten hoe het interne politieke proces vorm gegeven kan worden. (Waarom is die interne strijd er; JUIST omdat de business niet herder is. Men is de weg kwijt)
Het "nadeel" van de business manager is dat deze met de markt mee doet (met de wind meewaait); draait de opinie dan past hij zijn targets aan. Daardoor wordt deze soms minder geloofwaardig gezien door de organisatie (die vaak die draai niet zo snel kan maken).
Een business manager zal direct iemand laten vallen als de business niet goed werkt (Vogelaar en de integratie). Een organisatorisch gerichte manager zal dan eerder achter de persoon staan en deze verdedigen. De business manager heeft geen oog voor cultuur. Als de business verandert, verandert hij mee en moet de organisatie maar “meekunnen.” Maar vaak kan dat niet, of weet de organisatie nauwelijks wat (nog) de bedoeling is.
Daar – voor deze tweede productieve rol - heeft Bos misschien minder oog voor gehad. En dat begon te spelen naarmate de crisis vorderde en het ABN-effect uitwerkte.
Dit afgaande op de uitspraken van Pronk. Pronk zelf is overigens ook van het type business manager; het lijkt hem nauwelijks te deren of mensen nog zijn visie aanhangen; hij blijft inzetten op de business zoals hij deze voor ogen heeft. Dat is hem destijds fataal geworden in een veranderende wereld.
Het verhaal gaat echter (in de telegraaf) verder, Bos vecht terug met: "PVDA op de goede weg"
AMSTERDAM - De PvdA is bijna gehalveerd bij de Europese verkiezingen, maar toch ziet partijleider Wouter Bos het nog positief in. "We zijn op de goede weg."
Bos zegt geen reden te zien om ineens het roer om te gooien bij zijn partij. Volgens hem is de PvdA op de goede weg en is het nu een kwestie van geduld hebben en dan zullen de mooie resultaten vanzelf weer komen.
De PvdA-leider reageert daarmee op de uitspraken van minister Plasterk, die vindt dat de partij het contact met de achterban uit de volkswijken is verloren doordat ze voor een belangrijk deel bestaat uit hoogopgeleide mensen.
Bos zegt in het AD niet onder de indruk te zijn van de analyse van Plasterk. "Hij heeft niet zoveel nieuws gezegd. Wij zijn altijd een partij geweest die hoog- én laagopgeleiden aan zich wist te binden. Het zit nu even tegen, maar er staat zo veel op de rails en er zijn zo veel jonge mensen die goed werk leveren. We moeten nu gewoon keihard werken aan de problemen waar veel mensen mee kampen.”
17 juni lijkt Pronk toch een punt te hebben:
Wouter Bos vernedert eigen EU-lijsttrekker PvdA-partijvoorzitter Ploumen stemde wel op Berman
Berman was niet de gedroomde kandidaat van PvdA-leider Wouter Bos voor de verkiezingen voor het Europees Parlement en hij heeft ook niet op hem gestemd.
Met deze woorden, uitgesproken in de Volkskrant van zaterdag, zette Bos zijn lijsttrekker Berman in zijn hemd. Die had slechts een naamsbekendheid van 3 procent en was naar de smaak van Bos te pro-Europa, terwijl de achterban zeer verdeeld was.
De PvdA-leider stemde op de meer eurosceptische René Cuperus, vijfde op de lijst. „Omdat ik het belangrijk vind dat de 40 procent van de achterban die destijds ’nee’ heeft gezegd tegen de Europese grondwet, ook vertegenwoordigd zou moeten zijn in de fractie straks.”
Vijf bekende PvdA-prominenten waren gepolst of ze lijsttrekker wilden worden, waaronder FNV-voorzitter Agnes Jongerius. Allen weigerden. Uiteindelijk kozen de PvdA-leden voor Berman. De partij verloor vervolgens vier van de zeven zetels. Niet aan eurosceptische partijen, maar juist aan partijen als GroenLinks en D66, die zeer pro-Europees zijn.
Voor Berman is de politieke schade aanzienlijk. Als PvdA-lijsttrekker verloor hij de verkiezingen en vervolgens wordt hij vernederd door zijn politieke baas. Zelf zegt Berman er vooralsnog geen behoefte aan te hebben te reageren. Maar de woorden van Bos roepen wel de vraag op waarom de partijleider het zover heeft laten komen, als hij Berman toch geen goede lijsttrekker vond. Bos was zelf nauwelijks aanwezig in de campagne, was de kritiek van onder andere PvdA-prominent Jan Pronk. Hij miste leiderschap bij Bos.
Bos ontkende de verkiezingen te hebben onderschat. Een werkgroep onder leiding van Sharon Dijksma, staatssecretaris van onderwijs, gaat het verlies onderzoeken.
Partijvoorzitter Lilianne Ploumen, die met meer kandidaten voor de Europese lijst had gesproken, zei voor de Tros-radio dat ze wel op Berman heeft gestemd. Ze vindt dat hij goed campagne heeft gevoerd. De uitspraken van Bos vond ze niet pijnlijk. „We staan helemaal achter hem.”
Bos zei verder te verwachten dat veel kiezers terug zullen keren naar de PvdA als het gaat om de gemeenteraad (2010) en Tweede Kamer (2011).
2 juli 2009 - NRC:
PvdA uit keiharde interne kritiek
Amsterdam, 2 juli. De PvdA moet terug naar een „nieuwe radicale bestuursstijl”. Op dit moment stelt de PvdA zich nog steeds te veel op als een bestuurderspartij en te weinig als ideeën- en actiepartij. Bovendien is de Tweede Kamerfractie „te onzichtbaar”.
Dat concludeert een interne werkgroep van de PvdA, onder leiding van staatssecretaris Dijksma (Onderwijs), die de afgelopen weken de grote nederlaag van de PvdA bij de Europese verkiezingen onderzocht. Daarbij werd de partij meer dan gehalveerd.
Over de campagne voor die verkiezingen velt de werkgroep een hard oordeel: het ontbrak „aan een duidelijke boodschap, aan de juiste strategie, aan gevoel van urgentie, aan een goede en tijdige voorbereiding, aan geld, aan politieke sturing en vooral aan overtuiging. We voerden campagne met de handrem erop.”
De werkgroep stelt dat de campagneorganisatie „gebrekkig” was. Bovendien kampt de PvdA met „een chronisch onvermogen om bij de achterban voldoende middelen op te halen voor het voeren van campagnes.”
De werkgroep beveelt aan om de lijsttrekker voortaan niet meer te kiezen onder leden, maar onder kiezers: „Om het draagvlak voor de lijsttrekker te vergroten, moeten potentiële kiezers eerder bij de verkiezingen worden betrokken. Primaries onder PvdA-kiezers, niet alleen onder leden, kunnen een uitkomst bieden.”
De werkgroep constateert ook dat veel aanbevelingen uit een eerder evaluatierapport na verloren verkiezingen „niet of niet succesvol” zijn doorgevoerd: „De aanwijzingen om daartoe de partijorganisatie ter hand te nemen, zijn onvoldoende uitgewerkt. Ook het scouten en rekruteren van nieuw potentieel zal op een professionele manier effectiever moeten worden opgepakt. Het aanbieden van een Rosa-leergang is niet genoeg”, aldus het rapport.
DEN HAAG - 'Bos toonde zich niet echt de leider van de PvdA’, vindt partijprominent Jan Pronk. Hij wil een 'serieuze discussie' over de positie van Bos. Ook PvdA-bewindslieden bespreken zijn leiderschap.
Jan Pronk (Martijn Beekman/ de Volkskrant) Oud-minister Pronk stelt het leiderschap van partijgenoot en PvdA-voorman Wouter Bos ter discussie. In een reactie op de zware nederlaag van de PvdA bij de verkiezingen voor het Europees Parlement zei Pronk maandag in het radioprogramma standpunt.nl dat vicepremier Bos weliswaar een bekwaam manager en minister van Financiën is, maar ‘niet echt de leider van de PvdA is geweest in de afgelopen weken’. Pronk – mede-auteur van het Europese verkiezingsprogramma – pleitte voor een ‘serieuze discussie’ in de partij over de positie van Bos.
PvdA-lijsttrekker Berman voor het europarlement beklaagde zich er eerder over dat hij weinig steun had gekregen vanuit de partij, ‘van hoog tot laag’.
Bos’ rol tijdens de campagne staat volgens ingewijden hoog op de agenda bij de eerstvolgende bijeenkomst van PvdA-bewindslieden, komende donderdag. Ook in hun kring rijst de vraag waarom Bos vrijwel ‘onzichtbaar’ was, terwijl hij munt had kunnen slaan uit zijn veelgeprezen daadkracht tijdens de kredietcrisis.
Maar er is meer dan het verschil tussen leider en manager.
Echter,
Er zijn ook twee soorten managers te onderscheiden. De ene heeft vaak oog voor mens, cultuur en organisatie, de ander (meer) voor de business en de onderneming.
Bos lijkt aan dat tweede profiel te voldoen. Hij is vooral een business manager, zo leek het. Hij wist welke politieke business geleid moest worden en deed dat vooral goed op het financiële terrein. Hij was en held toen hij de ABN terug veroverde. Dat was niet zozeer een financieel kunstje, maar veel meer een zakelijk (business) topic; ABN is Nederlands cultuurgoed en zo wist hij het Oranjegevoel bij de kiezers te beïnvloeden. Zijn populariteit won destijds.
De business manager heeft vooral kennis van zaken. In het geval van Bos nogmaals op financieel gebied (oa. Door kennissen van zaken – Wellink van de DNB) en kennis van politiek en hoe marketing werkt in de politiek.
De organisatorisch gerichte manager, is veel meer de people manager, de relatie manager en de gericht op HRM. Eerder een diplomaat dan een Ingenieur.
Dit soort managers zijn nodig bij reorganisaties en als er een interne strijd is. De diplomaat moet dan weten hoe het interne politieke proces vorm gegeven kan worden. (Waarom is die interne strijd er; JUIST omdat de business niet herder is. Men is de weg kwijt)
Het "nadeel" van de business manager is dat deze met de markt mee doet (met de wind meewaait); draait de opinie dan past hij zijn targets aan. Daardoor wordt deze soms minder geloofwaardig gezien door de organisatie (die vaak die draai niet zo snel kan maken).
Een business manager zal direct iemand laten vallen als de business niet goed werkt (Vogelaar en de integratie). Een organisatorisch gerichte manager zal dan eerder achter de persoon staan en deze verdedigen. De business manager heeft geen oog voor cultuur. Als de business verandert, verandert hij mee en moet de organisatie maar “meekunnen.” Maar vaak kan dat niet, of weet de organisatie nauwelijks wat (nog) de bedoeling is.
Daar – voor deze tweede productieve rol - heeft Bos misschien minder oog voor gehad. En dat begon te spelen naarmate de crisis vorderde en het ABN-effect uitwerkte.
Dit afgaande op de uitspraken van Pronk. Pronk zelf is overigens ook van het type business manager; het lijkt hem nauwelijks te deren of mensen nog zijn visie aanhangen; hij blijft inzetten op de business zoals hij deze voor ogen heeft. Dat is hem destijds fataal geworden in een veranderende wereld.
Het verhaal gaat echter (in de telegraaf) verder, Bos vecht terug met: "PVDA op de goede weg"
AMSTERDAM - De PvdA is bijna gehalveerd bij de Europese verkiezingen, maar toch ziet partijleider Wouter Bos het nog positief in. "We zijn op de goede weg."
Bos zegt geen reden te zien om ineens het roer om te gooien bij zijn partij. Volgens hem is de PvdA op de goede weg en is het nu een kwestie van geduld hebben en dan zullen de mooie resultaten vanzelf weer komen.
De PvdA-leider reageert daarmee op de uitspraken van minister Plasterk, die vindt dat de partij het contact met de achterban uit de volkswijken is verloren doordat ze voor een belangrijk deel bestaat uit hoogopgeleide mensen.
Bos zegt in het AD niet onder de indruk te zijn van de analyse van Plasterk. "Hij heeft niet zoveel nieuws gezegd. Wij zijn altijd een partij geweest die hoog- én laagopgeleiden aan zich wist te binden. Het zit nu even tegen, maar er staat zo veel op de rails en er zijn zo veel jonge mensen die goed werk leveren. We moeten nu gewoon keihard werken aan de problemen waar veel mensen mee kampen.”
17 juni lijkt Pronk toch een punt te hebben:
Wouter Bos vernedert eigen EU-lijsttrekker PvdA-partijvoorzitter Ploumen stemde wel op Berman
Berman was niet de gedroomde kandidaat van PvdA-leider Wouter Bos voor de verkiezingen voor het Europees Parlement en hij heeft ook niet op hem gestemd.
Met deze woorden, uitgesproken in de Volkskrant van zaterdag, zette Bos zijn lijsttrekker Berman in zijn hemd. Die had slechts een naamsbekendheid van 3 procent en was naar de smaak van Bos te pro-Europa, terwijl de achterban zeer verdeeld was.
De PvdA-leider stemde op de meer eurosceptische René Cuperus, vijfde op de lijst. „Omdat ik het belangrijk vind dat de 40 procent van de achterban die destijds ’nee’ heeft gezegd tegen de Europese grondwet, ook vertegenwoordigd zou moeten zijn in de fractie straks.”
Vijf bekende PvdA-prominenten waren gepolst of ze lijsttrekker wilden worden, waaronder FNV-voorzitter Agnes Jongerius. Allen weigerden. Uiteindelijk kozen de PvdA-leden voor Berman. De partij verloor vervolgens vier van de zeven zetels. Niet aan eurosceptische partijen, maar juist aan partijen als GroenLinks en D66, die zeer pro-Europees zijn.
Voor Berman is de politieke schade aanzienlijk. Als PvdA-lijsttrekker verloor hij de verkiezingen en vervolgens wordt hij vernederd door zijn politieke baas. Zelf zegt Berman er vooralsnog geen behoefte aan te hebben te reageren. Maar de woorden van Bos roepen wel de vraag op waarom de partijleider het zover heeft laten komen, als hij Berman toch geen goede lijsttrekker vond. Bos was zelf nauwelijks aanwezig in de campagne, was de kritiek van onder andere PvdA-prominent Jan Pronk. Hij miste leiderschap bij Bos.
Bos ontkende de verkiezingen te hebben onderschat. Een werkgroep onder leiding van Sharon Dijksma, staatssecretaris van onderwijs, gaat het verlies onderzoeken.
Partijvoorzitter Lilianne Ploumen, die met meer kandidaten voor de Europese lijst had gesproken, zei voor de Tros-radio dat ze wel op Berman heeft gestemd. Ze vindt dat hij goed campagne heeft gevoerd. De uitspraken van Bos vond ze niet pijnlijk. „We staan helemaal achter hem.”
Bos zei verder te verwachten dat veel kiezers terug zullen keren naar de PvdA als het gaat om de gemeenteraad (2010) en Tweede Kamer (2011).
2 juli 2009 - NRC:
PvdA uit keiharde interne kritiek
Amsterdam, 2 juli. De PvdA moet terug naar een „nieuwe radicale bestuursstijl”. Op dit moment stelt de PvdA zich nog steeds te veel op als een bestuurderspartij en te weinig als ideeën- en actiepartij. Bovendien is de Tweede Kamerfractie „te onzichtbaar”.
Dat concludeert een interne werkgroep van de PvdA, onder leiding van staatssecretaris Dijksma (Onderwijs), die de afgelopen weken de grote nederlaag van de PvdA bij de Europese verkiezingen onderzocht. Daarbij werd de partij meer dan gehalveerd.
Over de campagne voor die verkiezingen velt de werkgroep een hard oordeel: het ontbrak „aan een duidelijke boodschap, aan de juiste strategie, aan gevoel van urgentie, aan een goede en tijdige voorbereiding, aan geld, aan politieke sturing en vooral aan overtuiging. We voerden campagne met de handrem erop.”
De werkgroep stelt dat de campagneorganisatie „gebrekkig” was. Bovendien kampt de PvdA met „een chronisch onvermogen om bij de achterban voldoende middelen op te halen voor het voeren van campagnes.”
De werkgroep beveelt aan om de lijsttrekker voortaan niet meer te kiezen onder leden, maar onder kiezers: „Om het draagvlak voor de lijsttrekker te vergroten, moeten potentiële kiezers eerder bij de verkiezingen worden betrokken. Primaries onder PvdA-kiezers, niet alleen onder leden, kunnen een uitkomst bieden.”
De werkgroep constateert ook dat veel aanbevelingen uit een eerder evaluatierapport na verloren verkiezingen „niet of niet succesvol” zijn doorgevoerd: „De aanwijzingen om daartoe de partijorganisatie ter hand te nemen, zijn onvoldoende uitgewerkt. Ook het scouten en rekruteren van nieuw potentieel zal op een professionele manier effectiever moeten worden opgepakt. Het aanbieden van een Rosa-leergang is niet genoeg”, aldus het rapport.
Reacties