De moskee in West- en Oost-Europa

Onlangs publiceerde de Volkskrant een opiniestuk van Geert Wilders, dat was een unicum, omdat ze, zo schreef de hoofdredacteur - normaal gesproken geen inzendingen van politici verspreiden, en zeker niet van iemand van de PVV. Dat ze het nu wel doen, was omdat ze ook verplicht zijn een beeld te geven van het nieuws en de nieuwswaarde, en dat was nu het geval. Het opiniestuk van Wilders ging specifiek over Hongarije, en over Oost-Europa in het algemeen. Namelijk dat daar de weerstand tegen de islam zo groot is dat deze religie daar geen voet aan de grond krijgt. Mijn vertaling.

Dat is geen nieuws, maar het komt toch in de krant.

Lange tijd zijn de cultuurverschillen tussen Noord- en Zuid-Europa in het nieuws geweest. Maar nu even gaat het over de cultuurverschillen tussen Oost- en West-Europa. Dat is zo mogelijk nog interessanter, want inderdaad hoe komt het toch dat Polen en Hongarije zich zo verzetten tegen immigranten?

Ik heb daar enkel wat speculatieve en simpele antwoorden op; zo denk ik hardop dat Oost-Europa armer (minder ontwikkeld, want de "gastarbeiders" kwamen ook uit Polen) is dan het westen en dat de immigranten ook arm zijn. Dat verklaart dat Polen, dat net zo katholiek is als Spanje, geen vluchtelingen opneemt en Spanje (beperkt) wel. Spanje grenst ook aan Marokko en heeft van nature veel instroom van buitenlanders met een moslimachtergrond. Ook de geschiedenis in Spanje is anders, waar de Arabische invloeden nog steeds zichtbaar zijn. Polen heeft die geschiedenis niet en kent ook niet het fenomeen gastarbeider, wat het westen wel kent, en wat de boer niet kent, dat eet hij niet.
Zo zie ik heel even een simpele verklaring voor de andere houding in het Oosten van Europa tegenover het Westen (en Zuiden). Wij innovatieve Nederlanders hebben het fenomeen gastarbeider uitgevonden en daar is nu de nieuwste stroom vluchtelingen (in merendeel moslims) een uitloper van. Economie speelt hier natuurlijk wel een grote rol. De armoede over de wereld leidt tot migratiestromen dat is altijd zo geweest.

Enfin. Ik ben geen historicus, maar al denkend kom je wel tot wat verklaringen.

Ik begrijp ook dat er een partij als de PVV is in deze tijd, die vorm wil geven aan de weerstand tegen immigratie van arme vluchtelingen. want bij de economie is het zo dat wanneer je een pot met rijkdom hebt en die moet je verdelen over een groep plus over een extra groep die op bezoek komt, dat het geheel dan armer wordt. It is the economy stupid.

Niet alles is echter economie. Er is ook zoiets als religie. Ik kan me voorstellen dat mensen moeite hebben met de islam als religie die met de vluchtelingenstroom ons land bij Lopik binnenkomt.

Onlangs moest ik denken aan Turkije. En terwijl ik - denkend aan cultuur - altijd tegen Turkije als lidstaat van Europa was, dacht ik op een moment, "Nee, het is juist goed om Turkije bij Europa en de EU te voegen." Maar ik had deze gedachte nog niet geventileerd onder een paar tapas of iemand kwam met de consequentie, dat de Islam dan ook een Europese Godsdienst zou worden, naast het katholieke en protestante hoofdreligies. En het Arabisch zou een van de voertalen van de EU worden...

Het is moeilijk om in neutrale termen over dit onderwerp te praten, maar moeten we dat willen? Dan je de culturele cohesie van een gebied waarborgen wanneer dit in aantal overgenomen dreigt te worden door culturele invloeden die zo ver van ons afstaan?

Het probleem staat zo ver van #MCenV af dat ik er in hobbytermen wel iets over kan zeggen, maar meer ook niet. De raakvlak is cultuur.

Echter er is ook een ander raakvlak, en dat is architectuur. In Zuid Spanje bewonderd de toerist de Arabische bogen in het Zuidelijke landschap van Arabische oorsprong, iedereen weet dat Alhambra een Arabische architectuur is.

Maar de hedendaagse architectuur die het westerse landschap verandert is die van de moskee. Dat zijn een historische monumenten mar hedendaagse gebouwen die het leven van de moslims begeleid, in zowel religieuze als niet religieuze activiteiten. Waar moet je als Europees contintent de grens leggen, tussen acceptatie van migranten, maar met beperking van hun cultuur? Of moet je hier totaal geen grenzen leggen?

Ik moest hier aan denken toen ik deze tweet zag, toen ik keek wie Lotfi El Hamidi was zag ik dat het een historicus was. Hij schreef als reactie op het verkiezingsprogramma van de PVV in Rotterdam, ... Het gore lef dit te presenteren in een stad die eerst werd platgegooid en vervolgens werd 'ontjoodst' door figuren die dezelfde retoriek gebruikten. Een Rotterdammer die op deze partij stemt is geen Rotterdammer. Oprotten. 

Nu ben ik En Rotterdammer, en amateur cultuurexpert en meen toch te denken dat deze historicus een grove fout begaat. Los van zijn verkooptaal dat eigen is aan twitter, gaat hij voorbij aan een essentieel probleem: de moskee in de westerse architectuur van nu tegenover de architectuur van de Joodse architectuur van voor de oorlog.

Er zijn in ons land 453 moskeeën (anno 2010 wikipedia) er zijn slechts 53 synagogen, en daarnaast zijn er natuurlijk "onze" kerken. Daarover schrijft men op wikipedia:

Hieronder een (incomplete) lijst van kerkgebouwen in Nederland waarover een pagina in de Nederlandstalige Wikipedia bestaat, per provincie. In totaal zijn in Nederland in de loop van de geschiedenis ruim 19.000 kerken gebouwd, waarvan nog ongeveer 7000 resteren. Daarvan hebben ongeveer 4000 de status van monument en zijn ook ongeveer 4000 kerkgebouwen nog in gebruik: Ongeveer 2300 door de protestanten en ongeveer 1700 door de katholieken.[1]

Kerken worden niet meer gebouwd, moskeeën wel.

Het gaat dus niet over iets als "retoriek", maar over een zichtbaar probleem in ons architectuurlandschap. En dat probleem was er niet voor de oorlog waar de joodse invloed nauwelijks zichtbaar was op de westerse cultuur, wanneer er maar 53 synagogen zijn en vroeger misschien nog veel minder.
Als er in 2010 453 moskeeën zijn, meer dan tien procent van het aantal kerken dan mag je de vraag stellen tot hoe ver een land wil gaan. Hoeveel moskeeën kan een overwegend atheistische seculiere cultuur aan?
Dat lijkt me een zowel neutrale - ik heb geen politieke voorkeur en ik mag zelfs niet stemmen in Nederland - als een legitieme vraag, over cultuur en cultuurverandering.

--
2009/04/turkije-lid-eu
2015/12/imagoprobleem-islam

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?