Bouwen, bezit en verlies nemen

Het meeste wat we om ons heen zien is gebouwd, opgebouwd en tevens bezit, of eigendom. De flat tegenover, het huis hiernaast, de school, een stoel, een boek, alles wat gemaakt is.

Geld en vermogen is opgebouwd. Op ons kan je bouwen zegt de vermogensbeheerder. Hollands Bezit heet het aandelenfonds met Nederlandse focus. 

Er is een verschil tussen wapenbezit en wapenhandel, of tussen kunst verzamelen en kunsthandel.

Maar bezit gaat veel verder dan dat. Bij voetbal of een balsport heeft men het over balbezit. Dat is nog geen garantie dat de wedstrijd gewonnen wordt, maar meer bezit is wel voordelig. En soms is het nadelig wanneer een speler bezitterig speelt en de bal niet overspeelt. Dat is dan meer handel, doorgeven, afgeven en overgeven.

Schuld is ook een vorm van bezit. Een schuld bezitten.

Ons hele kapitalistische systeem is gebaseerd op eigendom en bezit. Bezit kan op twee manieren worden opgebouwd, zelfstandig al dan niet met behulp van derden, en daarnaast kan bezit overgedragen worden. Meestal binnen een familieverband. Een legacy of erfenis zorgt voor een bezit.

Bij bouwen kan je denken aan een bedrijf, een relatie opbouwen, een netwerk, een systeem, maar ook aan je lichaams-opbouw. Sporters besteden hier veel aandacht aan, niet direct expliciet maar door te trainen van spieren krijgt je lichaam een andere vorm. De sterke benen van wielrenners laten dit zien bv.

Relaties bouw je op, maar breek je ook zelf af. Een huwelijk is hierbij wel het beste voorbeeld. Men spreekt af om elkaar trouw te blijven, maar al gaande weg, verandert de levensweg die twee partners bewandelen en men "groeit uit elkaar." Dan is het nog de manier waarop je afscheid neemt van elkaar. Maar een formele scheiding hoort daarbij. Je houdt nog een relatie, in de vorm van een "ex," maar die relatie is nergens meer op gestoeld.

Hoe of waardoor komt het dat relaties eindigen? Zou het kunnen door onze handelscultuur? Handel kan je hier breed opvatten, en is te zien als de relatiewereld als een grote markt van vraag en aanbod. Niemand loopt met zichzelf te koop, maar impliciet is iedereen "in" voor een relatie. Sommigen zitten in het stadium van selectie en opbouw, anderen zitten in een relatie en zijn gelukkig. Maar in onze wereld is het contact zo toegenomen dat deze interactie leidt tot zichtbaarheid van de aanbodkant. Ook al zijn / staan  mensen niet expliciet open voor een relatie, puur door werk of andere interactie kan de zichtbaarheid van iemand (het aanbod) tot het leiden van een vraag naar een relatie of toenadering.

Specifiek van een geval waar men op zoek is naar een relatie is die van de golddigger. Het is nooit helemaal duidelijk of die term toepasselijk is of niet, maar het feit dat een vrager in de markt van relaties vermogend is, kan leiden tot een aanbod van welwillenden.  

Ik geef toe, het is wat plastisch om zo over relaties te praten in termen van handel, maar het fenomeen van vraag-en-aanbod werkt op vele fronten.

Dan bezit. Eeuwige trouw impliceert nog geen bezit. Een man is geen eigenaar van een vrouw en de vrouw niet van de man. "Jij bent van mij," moet je figuurlijk nemen. Bezitterig gedrag, is ingegeven door emoties als jaloezie, maar zijn niet wereldvreemd. Gezonde relaties zijn gebaseerd op vertrouwen. Lees ik. Maar de statistieken van echtscheidingen liegen er niet om. En geven in feite alleen maar aan dat (huwelijks)relaties wel opgebouwd worden, maar niet als bezit. Daar is het toch te vluchtig voor.

Er is een verschil tussen letterlijk en figuurlijk (op)bouwen. Een netwerk kan je opbouwen, en LinkedIn is daar een goed voorbeeld van, of Facebook zelf. Eén van de grootste bedrijven ter wereld in korte tijd ontstaan, opgebouwd als een imperium, waarbij het product te zien is als het onderlinge contact van de gebruikers. Hoe groter het aantal vertakkingen binnen het netwerk, hoe meer verkeer en hoe meer advertenties. Dat zoiets in korte tijd opgebouwd kan worden geeft aan hoe snel een makkelijk mensen contacten opbouwen. En uitbouwen.

Maar echt bezit is eigendom, en dat gaat via een bewijs, zoals de koopakte van een pand. Kunstbezit. Openbaar kunstbezit. Kunst bouw je op als een verzamelaar. Dan heb je de kunsthandel en de kunstenaar zelf. De kunstliefhebber, de kunstcriticus, de curator, taxateur en renovatie.

Net als een postzegelverzamelaar is de kunstverzamelaar trots op zijn bezit. Bezit gaat niet zonder emotie. Een handelaar zal veel eenvoudiger afstand kunnen doen van zijn tijdelijke bezit. Zijn effecten, in het geval van de effectenhandelaar, zijn niet meer dan een tijdelijke voorraad, daar zit weinig emotionele waarde aan vast. De handelaar kan eenvoudig verlies nemen. De belegger of effectenverzamelaar heeft iets opgebouwd, en hecht daar emotionele waarde aan. Verlies nemen is vaak moeilijk. het is een van de grootste thema's bij beleggen.

Bij relaties is het niet anders. Ik las laatst een boek van iemand over geluk en "het heft in eigen handen nemen." Hij nam de beslissing om zijn huwelijk te beëindigen. De relatie was opgebouwd in een andere levensperiode. Hij vertelde dat het aan de ene kant een vorm van egoïsme is, om een relatie te beëindigen en niet rekening te houden met de gevoelens van de ander. Maar, wanneer de liefde niet meer van twee kanten komt? En hoe zit het met mijn gevoel, vroeg hij zich retorisch af...

Verlies nemen is afscheid nemen van iets waarvan je ooit hoge verwachtingen had. Maar die niet uitgekomen zijn. Bij beleggen is het - zou het moeten zijn - een rekenkundige exercitie. Wanneer er emotie en gevoel bij komt kijken wordt het een ander verhaal.

... Ook ons taalgebruik zit vol van referenties naar bezit. Te beginnen met een bezittelijk voornaamwoord. Is dat huis van jou? Of, "je vriendin zei," en "goed idee van je!" 

--
2018/07/hebben-en-zijn