Intuïtie
Volgens filosoof Plotinus zijn er 3 soorten kennis: opinie, wetenschap en inzicht. Het instrument van opinie is waarneming, wetenschap is gebaseerd op onderzoek en voor inzicht* heb je je intuïtie nodig (https://holistik.nl/intuitie/).
De mystieke school gebruikt deze indeling en voegt hierbij de Griekse termen toe: Episteme (voor praktische kennis), Mathesis (voor kennis die met denken wordt opgedaan) en Pathesis (intuïtieve kennis, https://www.mystiekeschool.nl/vrijmetselarij/drie-soorten-kennis/). Bij deze laatste ligt pathos - gevoel, lijden aan de oorsprong.
Uiteindelijk heeft het Latijnse Intuïtie toch het Griekse Pathesis overschaduwd. Intuïtie is etymologisch afgeleid van in-tueri: zijn blik naar binnen richten, beschouwen. Op zich vreemd gezien het gebruik dat naar binnen gericht dat element van gevoel heeft aangenomen.
Intuïtie kan fout zijn. Dat lees je ook op het internet. Je buikgevoel is niet altijd accuraat. Het werk van Kahneman (think twice) gaat hierover...
Bijvoorbeeld wanneer we mensen ontmoeten die we niet direct mogen, dan kan dat gevoel een verkeerde indruk zijn (zie mensenkennis).
Ik vraag me af wat afstand nemen betekent voor het opdoen van kennis. Als gedachte-kennis - vaak synoniem met filosofie - de kennis is die uit rationeel denken afkomt, dan vooronderstelt dat vaak een afstandelijkheid. Je denkt zonder dat je geraakt wordt door de uitkomst. Bij meer emotionele betrokkenheid die van intuïtie is die afstand kleiner...
* - Denken gaat (in de theorie van Belbin) boven inzicht. "Want," zei Strawinsky eens, "denken is actief en aanhoudend, net als componeren, terwijl inzicht hebben betekent: iets afsluiten." (bron: Teamrol & Taal)
Reacties