Luisteren naar economische verhalen
Waarom luistert de man op straat wel naar de verhalen over "als de dollar valt," en het verhaal van "the big reset, (tbr)" en niet naar gewone economische verhalen?
Waarom is de schrijver van bovenstaande boeken zo succesvol, zonder dat hij economie gestudeerd heeft en zijn de andere wel economen / hoogleraren veel minder succesvol (als een bestseller de maat is voor succes)?
Waarom zijn succesvolle literaire schrijvers wel miljonair en de meeste succesvolle filosofen niet? In het verlengde van het voorgaande komt dit omdat ze verhalen vertellen. Het verhaal van de schrijver laat ons niet los en we geloven het. Elk literair en dus fictie-werk moet voldoen aan het geloofwaardigheidsprincipe.
The big reset en de dollar valt voldoen daar niet aan. Het is namelijk non-fictie. De reden dat ik met een academische achtergrond dergelijke boeken niet lees, is omdat ik ze niet geloofwaardig acht (omdat het altijd eindigt met de "call to action: koop goud"). Had ik het maar wel gedaan, denk ik achteraf, want dat was ik door de crisis net zo rijk geworden. Maar er is nog een tweede kans voor me, als ik nu goud koop, kan ik opnieuw profiteren. Door pure eigenwijsheid luister ik niet naar die verhalen. En dat kost me geld.
Hoe dan ook. Een verhaal hoeft dus niet noodzakelijk waar te zijn, als het maar boeiend is.
Op de website van Lex Hoogduin zag ik een pagina met economische verhalen. Ik vind dat een geweldig initiatief. Economen "kunnen hun verhaal kwijt," en het publiek kan luisteren. Maar gebeurt dat dan ook? Er staan geen statistieken bij (transparantie) maar ik denk van wel. Het ene verhaal klinkt aardiger dan het andere. Ik vond het verhaal over het bankwezen totaal ongeloofwaardig omdat de verteller beweerde dat in de jaren zeventig en tachtig de klant wel centraal stond. Bedrijfskunde bestond toen nog nauwelijks en het concept "de klant centraal" evenmin. Wel aardig was het verhaal over het individualiseren van de pensioenen. Of het handig is weet ik niet, maar het is een verhaal. En mensen kunnen luisteren. Geldmoord vond ik ook interessant, we zien een grafiek waarin de komst van de centrale banken samengaat met inflatie. Zowel de aangever (Lex) als de verteller zijn het erover eens dat in de economische opleiding van vandaag de dag het onderwerp geschiedenis van de economie ontbreekt. Er was ook een niet-econoom en die pleitte voor een economische simulatiebenadering. Hij doet dat door gebruik te maken van het begrip "complexiteit," en laat zien dat een schijnbaar complex product als een Airbus helemaal niet complex is. Complex is zoiets als (het regelen van) verkeerssystemen. Ook dat spreekt tot de verbeelding. Echter juist die economic games zijn erg prijzig.
Ik ken juist die simulatiemodellen omdat ik in mijn iCt-verleden met smalltalk - een programmeertaal - heb gewerkt. En inderdaad er gaat een wereld voor je open wanneer je een klant ziet wachten in een rij voor een agent die de telefoon moet opnemen.
In precies dat voorbeeld van de fysicus gaat het om kostenbesparing; de verteller stelt dat altijd maar weer nieuwe wegen aanleggen "zo duur is." Het verkeersprobleem kan 10% "sneller" door inzet van een soort cruisecontrol (vat ik even slordig samen).
En daarmee staat de econoom in zijn hemd. Een beetje omdat innovatie niet echt zijn expertise-gebied is. Iedereen mag innoveren. Het is juist de econoom die moet zorgen dat innovatie op een vruchtbare bodem kan gedijen. Ook het dilemma van het economisch experiment krijgt in dit verhaal aandacht.
En er is een verhaal over schuld (Europees) en over de politiek. Wat is de economische wetenschap zonder politieke economie? Daar is het mee begonnen.
Een ander verhaal gaat over de triple-A-econoom. De spreker pleit voor een meer holistische benadering van economische vraagstukken. Er is iets over welvaart en welzijn en over het betrekken van sociale cohesie binnen het economievraagstuk. En een verhaal over de prijs van risico, waar ik nog een keer naar moet luisteren want dat begreep ik niet direct.
Ga hier zelf naar de verhalen, te beginnen met "geldmoord":
http://lexhoogduin.com/episodes/het-economisch-verhaal-edin-mujagic
Er zit ook een nadeel aan dit concept. Allereerst hoop ik dat andere sprekers hun verhaal vertellen, bijvoorbeeld Arjo Klamer of Ewald, dat zou het geheel interessanter maken. De eerste is zelf iemand van economische conversaties. Hoe verhoudt zich dat tot het economische verhaal? Neemt Arjo de uitnodiging aan om een verhaal te vertellen? Economen zijn eerst rivalen van elkaar en dan pas collega's.
Wat ik mis in de verhalen is toch een beetje het motief. Waarom zou ik naar het ene of andere verhaal luisteren? Alle verhalen zijn zonder uitzondering erg mat. De informatie is wel boeiend, maar het echte verhaal ontbreekt. Een verhaal over pensioenen zou kunnen beginnen met een situatieomschrijving, of het discours over geldmoord zou verfraaid kunnen worden met een beeldspraak over cowboys (de bankiers ten tijde voor de centrale banken) en de deftige controleurs. Ik noem waar wat. Het mag wat meer gaan leven allemaal, want de spreker vraagt toch een half uur van zijn publiek. Ik denk onbewust aan de SaDHO van Christine Oberman, een methode om bondig en kort een verhaal te vertellen.
Ook zou de bezoeker van de site een thema kunnen neerleggen waar iemand een verhaal over vertelt. Desondanks een mooi en vooral leerzaam initiatief.
Ik kwam ook een sectie "colleges" tegen waar op dit moment slechts één college staat getoond. Daar ben ik veel minder van onder de indruk. Het is nauwelijks een college te noemen, maar hooguit een studium generale. Toen ik het hoorde dacht ik, dit is onmogelijk. De spreker wil het probleem van de schuld in Nederland oplossen op een manier die niet werkt. Hij vertelt daarbij over de verschillen tussen de economie van Nederland (netto spaarders) en Spanje (spaartekort) en hij geeft een oordeel hierover: de export-gedreven economie van Nederland (zonder dit zo expliciet te noemen) is puur door dit mechanisme van netto sparen ("en dan blijft het geld ook nog in het land," ja logisch wanneer je netto spaart verdwijnt het geld niet naar buiten) beter dan de Spaanse economie dat een productie-economie is (vertelt de spreker ook niet). De nuancering in het college is volledig weg, want een land kan perfect functioneren met het geld van buitenlandse investeerders. Het wordt pas een probleem wanneer de economie niet concurrerend is. Over Spanje vergeet hij ook te vertellen dat door het toerisme (en residentie-toerisme) er altijd geld vanuit het buitenland de economie binnenstroom... Kortom, een aardig verhaal, maar een matig college.
Waarom is de schrijver van bovenstaande boeken zo succesvol, zonder dat hij economie gestudeerd heeft en zijn de andere wel economen / hoogleraren veel minder succesvol (als een bestseller de maat is voor succes)?
Waarom zijn succesvolle literaire schrijvers wel miljonair en de meeste succesvolle filosofen niet? In het verlengde van het voorgaande komt dit omdat ze verhalen vertellen. Het verhaal van de schrijver laat ons niet los en we geloven het. Elk literair en dus fictie-werk moet voldoen aan het geloofwaardigheidsprincipe.
The big reset en de dollar valt voldoen daar niet aan. Het is namelijk non-fictie. De reden dat ik met een academische achtergrond dergelijke boeken niet lees, is omdat ik ze niet geloofwaardig acht (omdat het altijd eindigt met de "call to action: koop goud"). Had ik het maar wel gedaan, denk ik achteraf, want dat was ik door de crisis net zo rijk geworden. Maar er is nog een tweede kans voor me, als ik nu goud koop, kan ik opnieuw profiteren. Door pure eigenwijsheid luister ik niet naar die verhalen. En dat kost me geld.
Hoe dan ook. Een verhaal hoeft dus niet noodzakelijk waar te zijn, als het maar boeiend is.
Op de website van Lex Hoogduin zag ik een pagina met economische verhalen. Ik vind dat een geweldig initiatief. Economen "kunnen hun verhaal kwijt," en het publiek kan luisteren. Maar gebeurt dat dan ook? Er staan geen statistieken bij (transparantie) maar ik denk van wel. Het ene verhaal klinkt aardiger dan het andere. Ik vond het verhaal over het bankwezen totaal ongeloofwaardig omdat de verteller beweerde dat in de jaren zeventig en tachtig de klant wel centraal stond. Bedrijfskunde bestond toen nog nauwelijks en het concept "de klant centraal" evenmin. Wel aardig was het verhaal over het individualiseren van de pensioenen. Of het handig is weet ik niet, maar het is een verhaal. En mensen kunnen luisteren. Geldmoord vond ik ook interessant, we zien een grafiek waarin de komst van de centrale banken samengaat met inflatie. Zowel de aangever (Lex) als de verteller zijn het erover eens dat in de economische opleiding van vandaag de dag het onderwerp geschiedenis van de economie ontbreekt. Er was ook een niet-econoom en die pleitte voor een economische simulatiebenadering. Hij doet dat door gebruik te maken van het begrip "complexiteit," en laat zien dat een schijnbaar complex product als een Airbus helemaal niet complex is. Complex is zoiets als (het regelen van) verkeerssystemen. Ook dat spreekt tot de verbeelding. Echter juist die economic games zijn erg prijzig.
Ik ken juist die simulatiemodellen omdat ik in mijn iCt-verleden met smalltalk - een programmeertaal - heb gewerkt. En inderdaad er gaat een wereld voor je open wanneer je een klant ziet wachten in een rij voor een agent die de telefoon moet opnemen.
In precies dat voorbeeld van de fysicus gaat het om kostenbesparing; de verteller stelt dat altijd maar weer nieuwe wegen aanleggen "zo duur is." Het verkeersprobleem kan 10% "sneller" door inzet van een soort cruisecontrol (vat ik even slordig samen).
En daarmee staat de econoom in zijn hemd. Een beetje omdat innovatie niet echt zijn expertise-gebied is. Iedereen mag innoveren. Het is juist de econoom die moet zorgen dat innovatie op een vruchtbare bodem kan gedijen. Ook het dilemma van het economisch experiment krijgt in dit verhaal aandacht.
En er is een verhaal over schuld (Europees) en over de politiek. Wat is de economische wetenschap zonder politieke economie? Daar is het mee begonnen.
Een ander verhaal gaat over de triple-A-econoom. De spreker pleit voor een meer holistische benadering van economische vraagstukken. Er is iets over welvaart en welzijn en over het betrekken van sociale cohesie binnen het economievraagstuk. En een verhaal over de prijs van risico, waar ik nog een keer naar moet luisteren want dat begreep ik niet direct.
Ga hier zelf naar de verhalen, te beginnen met "geldmoord":
http://lexhoogduin.com/episodes/het-economisch-verhaal-edin-mujagic
Er zit ook een nadeel aan dit concept. Allereerst hoop ik dat andere sprekers hun verhaal vertellen, bijvoorbeeld Arjo Klamer of Ewald, dat zou het geheel interessanter maken. De eerste is zelf iemand van economische conversaties. Hoe verhoudt zich dat tot het economische verhaal? Neemt Arjo de uitnodiging aan om een verhaal te vertellen? Economen zijn eerst rivalen van elkaar en dan pas collega's.
Wat ik mis in de verhalen is toch een beetje het motief. Waarom zou ik naar het ene of andere verhaal luisteren? Alle verhalen zijn zonder uitzondering erg mat. De informatie is wel boeiend, maar het echte verhaal ontbreekt. Een verhaal over pensioenen zou kunnen beginnen met een situatieomschrijving, of het discours over geldmoord zou verfraaid kunnen worden met een beeldspraak over cowboys (de bankiers ten tijde voor de centrale banken) en de deftige controleurs. Ik noem waar wat. Het mag wat meer gaan leven allemaal, want de spreker vraagt toch een half uur van zijn publiek. Ik denk onbewust aan de SaDHO van Christine Oberman, een methode om bondig en kort een verhaal te vertellen.
Ook zou de bezoeker van de site een thema kunnen neerleggen waar iemand een verhaal over vertelt. Desondanks een mooi en vooral leerzaam initiatief.
Ik kwam ook een sectie "colleges" tegen waar op dit moment slechts één college staat getoond. Daar ben ik veel minder van onder de indruk. Het is nauwelijks een college te noemen, maar hooguit een studium generale. Toen ik het hoorde dacht ik, dit is onmogelijk. De spreker wil het probleem van de schuld in Nederland oplossen op een manier die niet werkt. Hij vertelt daarbij over de verschillen tussen de economie van Nederland (netto spaarders) en Spanje (spaartekort) en hij geeft een oordeel hierover: de export-gedreven economie van Nederland (zonder dit zo expliciet te noemen) is puur door dit mechanisme van netto sparen ("en dan blijft het geld ook nog in het land," ja logisch wanneer je netto spaart verdwijnt het geld niet naar buiten) beter dan de Spaanse economie dat een productie-economie is (vertelt de spreker ook niet). De nuancering in het college is volledig weg, want een land kan perfect functioneren met het geld van buitenlandse investeerders. Het wordt pas een probleem wanneer de economie niet concurrerend is. Over Spanje vergeet hij ook te vertellen dat door het toerisme (en residentie-toerisme) er altijd geld vanuit het buitenland de economie binnenstroom... Kortom, een aardig verhaal, maar een matig college.
Reacties