Het cultuurprobleem van de globale crisis
Onlangs luisterde ik naar een aantal afleveringen van Economische Verhalen. Daarin onder andere het verhaal van "geldmoord" die volgens de spreker symbolisch tot stand kwam met de komst van de centrale banken. Zojuist vond ik een oude presentatie uit april 2011 - op en nabij het hoogtepunt van de Euro-crisis, waar de spreker aan de hand van de Oostenrijkse School uitlegt hoe we - werknemers, consumenten maar vooral de groep die geld verdient zonder kapitaalmiddelen - armer worden; "waarom u armer wordt."
De presentatie ademt een beetje de sfeer van de presentaties uit 2008 en 2009 toen de markten crashten. Via ingenieuze demonstraties kregen we zicht op de schuldenberg van de VS en de klikkende tijdbom. Of de presentaties bedoeld waren om juist angst weg te nemen of juist te propageren werd me niet duidelijk. Toch speelt emotie een grote rol.
De presentatie van Brecht Arnaert begint zeer professioneel over vier economische visies hoe crisissen ontstaan. De eerste drie "economen" Marx, Keynes en Friedman letten vooral op de oplossing en zien een rol voor de overheid, de vierde, de Oostenrijkse school let vooral op de fundamenten van de crisis: hoe ontstaan ze en ziet juist in diezelfde overheid de probleemstichter.
Het verhaal is heel leerzaam en eenvoudiger te absorberen dan de Economische Verhalen, vooral natuurlijk door de bijpassende sheets. De spreker - zelf geen econoom - vertelt over het verschil tussen kapitaal en geld en gebruikt daarbij de piramide van Hayek:
Hayek used this body of work as a starting point for his own interpretation of the business cycle, elaborating what later became known as the "Austrian Theory of the Business Cycle". In his Prices and Production .. , Hayek argued that the business cycle resulted from the central bank's inflationary credit expansion and its transmission over time, leading to a capital misallocation caused by the artificially low interest rates. (bron: Wikipedia)
"De belangrijkste sheet," komt volgens de spreker op het eind. Het begint met het afschaffen van de binnenlandse goudstandaard en leidt tot de algehele afschaffing.
De presentatie leidt duidelijk naar een climax en daarin verschilt deze met de meer neutrale economische verhalen. De climax is dat "dit zo niet verder kan." en wel komt er of hyperinflatie of faillissement.
Dat is op zich treurig. Of de spreker ook een politiek doel had (in 2011) weet ik niet. Het is wel een leuk verhaal. Vooral als je het drie jaar later pas ziet of terugziet. Want koersen we nu af op een crash?
E.e.a. doet me nadenken aan twee concepten.
Verandering.
Hoe lang duurt het voordat een trend breekt? Vooral voorspellers denken een trendomslag te kunnen voorspellen (eeuwige roem voor de held die de crash ziet komen) maar vaak komt er geen wenteling. Of, nog niet in ieder geval. Een voorbeeld is, the rise and fall of great nations, van Paul Kennedy, een boek uit eindjaren 80, en daarin voorspelt hij het einde van de hegemonie van de VS, vooral door de hoge schuld en oorlogsuitgaven. Een thema dat ook in bovenstaande presentatie terugkomt. Ook Arjo Klamer hoor ik hetzelfde zeggen wanneer hij het heeft over de dollar en de reservemunt en de problemen van de euro. Een sterke valuta vraagt om een buitenlandse politiek en militaire macht (die in Europa ontbreekt). Maar toch, ondanks alles is de realiteit: we zijn meer slaaf van de VS dan ooit te voren. De opgang en de nieuwe leider China... is nog steeds niet de nieuwe realiteit, al lijkt die deze laatste ontwikkeling angstvallig dichtbij (nu voorspelt met een nieuwe koude oorlog tussen China en de VS).
Veranderingen kosten tijd en zijn moeilijk te voorspellen. Juist daarom houdt het zoveel mensen bezig. De voorspelling dat iets niet gebeurt is soms gevaarlijker dan de duiding dat iets wel gaat gebeuren; het afbreukrisico is groot in het eerste geval, wanneer een doom-profeet het mis heeft is er niets aan de hand. Gewoon vals alarm.
Cultuur.
"Zij doen het, dus doen wij het ook." In de presentatie gaat het onder andere om FRB - fractional reserve banking uitgevonden in de VS, en nu doet iedereen eraan mee alle (centrale) banken. Cultuur = (elkaar) volgen. En nu is het een wereldwijd probleem.
Dat is een aardige voor de globalisatie-discussie. Door de VS kennen we het motto, "de dollar is onze valuta en jullie probleem," maar door het volgen van de Centrale-Banken-politiek heeft elke natie (van Japan met de Yen, tot China met de Yuan of Renminbi) hetzelfde probleem gecreëerd. Wat onder andere leidt tot een internationale valuta-oorlog. Het is één en 't zelfde cultuurprobleem. En nu zegt iedereen dat dit niet kan. Dat systeem moet crashen. Klinkt logisch.
De presentatie ademt een beetje de sfeer van de presentaties uit 2008 en 2009 toen de markten crashten. Via ingenieuze demonstraties kregen we zicht op de schuldenberg van de VS en de klikkende tijdbom. Of de presentaties bedoeld waren om juist angst weg te nemen of juist te propageren werd me niet duidelijk. Toch speelt emotie een grote rol.
De presentatie van Brecht Arnaert begint zeer professioneel over vier economische visies hoe crisissen ontstaan. De eerste drie "economen" Marx, Keynes en Friedman letten vooral op de oplossing en zien een rol voor de overheid, de vierde, de Oostenrijkse school let vooral op de fundamenten van de crisis: hoe ontstaan ze en ziet juist in diezelfde overheid de probleemstichter.
Het verhaal is heel leerzaam en eenvoudiger te absorberen dan de Economische Verhalen, vooral natuurlijk door de bijpassende sheets. De spreker - zelf geen econoom - vertelt over het verschil tussen kapitaal en geld en gebruikt daarbij de piramide van Hayek:
Hayek used this body of work as a starting point for his own interpretation of the business cycle, elaborating what later became known as the "Austrian Theory of the Business Cycle". In his Prices and Production .. , Hayek argued that the business cycle resulted from the central bank's inflationary credit expansion and its transmission over time, leading to a capital misallocation caused by the artificially low interest rates. (bron: Wikipedia)
De presentatie leidt duidelijk naar een climax en daarin verschilt deze met de meer neutrale economische verhalen. De climax is dat "dit zo niet verder kan." en wel komt er of hyperinflatie of faillissement.
Dat is op zich treurig. Of de spreker ook een politiek doel had (in 2011) weet ik niet. Het is wel een leuk verhaal. Vooral als je het drie jaar later pas ziet of terugziet. Want koersen we nu af op een crash?
E.e.a. doet me nadenken aan twee concepten.
Verandering.
Hoe lang duurt het voordat een trend breekt? Vooral voorspellers denken een trendomslag te kunnen voorspellen (eeuwige roem voor de held die de crash ziet komen) maar vaak komt er geen wenteling. Of, nog niet in ieder geval. Een voorbeeld is, the rise and fall of great nations, van Paul Kennedy, een boek uit eindjaren 80, en daarin voorspelt hij het einde van de hegemonie van de VS, vooral door de hoge schuld en oorlogsuitgaven. Een thema dat ook in bovenstaande presentatie terugkomt. Ook Arjo Klamer hoor ik hetzelfde zeggen wanneer hij het heeft over de dollar en de reservemunt en de problemen van de euro. Een sterke valuta vraagt om een buitenlandse politiek en militaire macht (die in Europa ontbreekt). Maar toch, ondanks alles is de realiteit: we zijn meer slaaf van de VS dan ooit te voren. De opgang en de nieuwe leider China... is nog steeds niet de nieuwe realiteit, al lijkt die deze laatste ontwikkeling angstvallig dichtbij (nu voorspelt met een nieuwe koude oorlog tussen China en de VS).
Veranderingen kosten tijd en zijn moeilijk te voorspellen. Juist daarom houdt het zoveel mensen bezig. De voorspelling dat iets niet gebeurt is soms gevaarlijker dan de duiding dat iets wel gaat gebeuren; het afbreukrisico is groot in het eerste geval, wanneer een doom-profeet het mis heeft is er niets aan de hand. Gewoon vals alarm.
Cultuur.
"Zij doen het, dus doen wij het ook." In de presentatie gaat het onder andere om FRB - fractional reserve banking uitgevonden in de VS, en nu doet iedereen eraan mee alle (centrale) banken. Cultuur = (elkaar) volgen. En nu is het een wereldwijd probleem.
Dat is een aardige voor de globalisatie-discussie. Door de VS kennen we het motto, "de dollar is onze valuta en jullie probleem," maar door het volgen van de Centrale-Banken-politiek heeft elke natie (van Japan met de Yen, tot China met de Yuan of Renminbi) hetzelfde probleem gecreëerd. Wat onder andere leidt tot een internationale valuta-oorlog. Het is één en 't zelfde cultuurprobleem. En nu zegt iedereen dat dit niet kan. Dat systeem moet crashen. Klinkt logisch.
Reacties