Het Checklist Manifest (Atul Gawande)

Ik kwam op dit boek terecht na het lezen van het verhaal, een boek van Guy Spier, en later in het boek van Andy Core (Change your day...).
Dus het verhaal van de Boeing kende ik al. Maar als korte samenvatting: Boeing deed voor de oorlog mee met een nieuw vliegtuigontwerp, dat na de oplevering werd gevlogen door een zeer ervaren piloot. Echter, het nieuwe toestel vroeg om een extra gebruiksaanwijzing, die de piloot niet kende. Hij overleefde de vlucht niet, en door deze ervaring begonnen piloten checklisten te gebruiken bij hun vluchten.

Niet alleen piloten hebben een checklist nodig, ook andere beroepen die met zeer complexe situaties te maken hebben, zoals medisch specialisten. De wereld is juist complexer geworden door al deze specialisten. Een deel van het boek gaat over de medische wereld, hetgeen niet zo vreemd is want de schrijver is een chirurg.

De complexiteit waar professionals mee te maken hebben zijn tweeledig:
1. Menselijk geheugen kan het ontgelden in situaties van grote druk en stress.
2. Het vergeten van een stap of een paar stappen in een complex proces is vaak niet kritisch, maar daar kom je pas achter wanneer je een routine stap vergeet en deze toch kritisch bleek.
Voor dit soort scenario's helpen checklists. Ze vergroten de discipline. Bovendien zijn ze niet alleen nodig voor routine-klussen maar ook voor incidenten. Zoals bij de Katrina overstroming. Daar blijkt dat de hulp die private en publieke ondernemingen hebben ingezet beter functioneert wanneer er geen centrale planning gebruikt wordt maar kleine checklists die ruimte open laten voor eigen invulling.

Een derde factor zou ik zelf nog toevoegen en dat is dat de wereld niet alleen complexer is geworden, maar dat een productieve valkuil is dat professionals, meestal gefocust zijn op het leukste. Een checklist kan vaak ook nog even de aandacht werpen op zaken die vervelend zijn, maar toch even gecheckt moeten worden.

Juist ook de financiële wereld leent zich goed voor het gebruik van checklijsten. Het is een complexe omgeving waar je soms snel moet handelen. Een checklist kan je dan helpen om niet te vlug te beslissen en geen essentiële zaken te vergeten. De zaken die je beslissing "remmen" zijn o.a. analyse van winstcijfers van een bedrijf en deze te controleren al vorens het aandeel aan te schaffen. Deze lijst kan uitgebreid worden met een reeks van controle-zaken die nuttig zijn om de fundamentele waarde van een aandeel te beschouwen.

Het boek duikt ook in finance en komt met aanbevelingen: check de financiele statements van een bedrijf van de laatste tien jaar, check de risico's van het bedrijf, kijk naar het management, hoe ziet de toekomst van de markt eruit, etc.

-- update 13 december 2020. Gawande is o.a. bekend geworden van een artikel dat hij schreef voor de New Yorker in 2009, "the cost conundrum" waarin hij schrijft dat het zorgsysteem in de VS aan atrofie lijdt en het meest inefficiente en dure zorgsysteem is van de wereld, en dat menige familie failliet heeft gemaakt.

--
2012/07/checklist-ziekenhuis-jaarverslag

--

Atul Gawande is niet zomaar een chirurg. Als Harvard professor is hij ook aangenomen om een healthcare-venture genaamd Haven (Amazon, JP Morgan en BerkShire H.) te leiden als CEO. Vorig jaar stapte hij om ... terug. Dit jaar , onlangs kondigde Bezos aan dat de joint-venture opgeheven werd.