Arrogant (Ronald Meester)

Ook al sprak de titel me aan, om het boek te lezen, toch sluit deze minder goed aan bij de inhoud. Desondanks een zeer leuk en leerzaam boek. Een wiskundige benadering van het leven geeft altijd interessant uitkomsten. 

Arrogantie gaat om de letterlijke arrogantie van wetenschappers, en is vooral gericht op de wetenschap rond Darwin en de evolutieleer, en stelt dat wetenschappers hun boekje te buiten gaan als het gaat om het bereik van de wetenschap. Wetenschapper bekritiseren vaak de religie als subjectieve bezigheid en ondergeschikt aan het hier bovenuit prijkende wetenschapsmetier.

Maar zo bewijst de wiskundige (tevens filosoof en biologiekenner) dat de stelligheid van academici rond de theorieën van Darwin onhoudbaar zijn.

Ik heb niet het hele boek gelezen, maar sprong na het inleidende hoofdstuk direct door naar het onderwerp waar ik veel van verwachtte: simulatie op de computer, hoofdstuk 5. Daarin bewijst hij op een luchtige manier - de feitelijke analyse schreef hij in een wetenschappelijk tijdschrift, waar hij nauwelijks reacties op kreeg, namelijk "geen" - dat de evolutietheorie ook niet door simulaties kan bewezen worden. Hij gaat zelfs verder door aan te tonen dat met die simulatie wetenschappers voor God optreden en hun wijsheid (kennis) in het model pompen om de juiste uitkomst te bereiken. Een hele eenvoudige opmerking van zijn vader over de eenvoudig van computers " die doen alleen wat je zegt dat ze moeten doen," is een samenvatting van dat bewijs. En ja, het programmeren gaat niet zonder aannames.

De (There is) No Free Lunch stelling in de wiskunde is hierbij noodzakelijk. Deze stelling zegt dat een algoritme niet ontwikkeld kan worden zonder precieze kennis van de uitkomst, en dat die calibratie statistisch te distilleren valt. En juist daardoor zal er altijd een gebied zijn waar een model - in bredere toepassing - niet werkt.

Dit deed me denken aan mijn eigen voorliefde voor modellen. Er is altijd een situatie waarin het model faalt. Juist omdat hij zo mooi afgestemd is op een bepaald idee.

Maar Arrogantie? Op zich misschien wel terecht, maar bij arrogantie denk ik vooral aan gevoel.

De mooiste conclusie uit het boek vind ik persoonlijk dat RM schrijft: in feite zijn wetenschappers maar conservatief! Geweldig. Dat is natuurlijk zo, want hoe meer je graaft in een kuil - mijn model - hoe moeilijker het is om die kuil dicht te gooien en ergens opnieuw beginnen te graven!

Mijn idee als blogger over cultuur is meer dat wetenschappers in een van de meeste competitieve werkvelden opereren, en dus moet je bijzonder stellig worden anders overleef je het niet in die arena. En die stelligheid kan dan overslaan in arrogantie. Of zo ziet het er van buiten uit...

Een mooi verhaal.